Lidhu me ne

Letersi

“Dublinasit” e James Joyce-it

Si sot, më 1904 doli nga botimi “Dublinasit”, një ngjarje së cilës iu deshën “nëntë vite jetë”. ” Tri vite më pas Joyce-i ende shfrynte nga inati për “zënkat, udhëtimet me tren dhe shpenzimet postare”, korrespondencën me “shtatë kërkues klientësh, njëqind e njëzet gazeta dhe me disa shkrimtarë,” refuzimin nga dyzetë botues, si dhe poshtërimin e dy prej tyre të cilët e pranuan librin: “Dorëshkrimi i botimit të parë e të dështuar në Anlgi u shkatërrua plotësisht (1906). Botimi i dytë (Dublin, 1910) u dogj i gjithë në prezencë të tij.”Këto ishin telashet e ngjashme që Joyce-i do të kishte me “Portretin e Artistit në Rini” dhe një ende më të madh se kaq me “Uliksin”, por ai ishte një autor i ri i cili dëshironte të ishte i pari që “prezantonte Dublinin me botën” dhe t’i jepte irlandezëve “ një shikim të mirë të vetvetes parë prej syzeve të tij të lustruara mirë”. “Nuk është faji im,” u shpreh për botuesin e tij të parë të dështuar, “ai kutërbim sqetullash, barërat e vjetra dhe rropulli qarkullojnë rreth tregimeve të mia.” Botuesi vazhdonte të llomotiste, me frikën se shumë do ta shihnin librin pak më shumë si jofetar, anti-irlandez, shkurt, halë në sy. Joyce-i ra dakord t’i bëheshin disa ndryshime por meqë kërkesat për ndryshime u rritën, ai refuzoi ta bënte “Dublinasit” si “një vezë pa kripë,” apo veten e tij “një Jezu Krisht letrar.”Në udhëtimet e tij të shumta nëpër Evropë, Joyce-i përpiqej të arrinte në një marrëveshje; rrugës për në Irlandë më 1912, hera e fundit që e vizitoi, ai krijoi një poemë satirike për një botues irlandez i cili, për dashuri ndaj atdheut, dogji një libër anti-irlandez dhe ruajti hirin e tij për zi:

. . . This very next lent I will unbare
My penitent buttocks to the air
And sobbing beside my printing press
My awful sin I will confess.
My Irish foreman from Bannockburn
Shall dip his right hand in the urn
And sign crisscross with reverent thumb
Memento homo upon my bum. 

Joyce-i e botoi këtë poemë në Itali dhe e shpërndau në Dublin me anë të të vëllait, Charles-i, edhe pse “bushi, u nxi” vetëm nga idea. 
Me vete, Joyce-i mendonte se tregimet e tij ndoshta ishin shumë të “djallëzuara” dhe jo tërësisht e vërteta për vendlindjen apo ndjenjat e tij për të. Tregimi i fundit i përmbledhjes, “The Dead” u shkrua i fundit dhe kritikët panë një Joyce më ambivalent dhe bujar në të. Nga fundi, Gabrielin e ri e loton qetësisht teksa ndjen se “Vetë identiteti i tij po venitej në një botë gri të pakuptueshëm. . .”:
“Po, gazetat kishin të drejtë: bora kish mbuluar gjithë Irlandën. Po binte në çdo anë të rrafshinës, mbi kodrat pa pemë, duke rënë butë mbi moçalin e Allen-it, më tej drejt perëndimit, butësisht duke rënë mbi dallgët e zëza e kryengritëse të Shannon-it. Po binte, gjithashtu, në secilën pëllëmbë të kopshtit të vetmuar të kishës dhe mbi kodrën ku prehet Michael Furey. Ajo shtrihet hollë mbi kryqet dhe gurët e varreve, mbi kangjellat e portës së vogël, mbi ferrat shterpë. Shpirti i tij zaliset ngadalë teksa dëgjon borën të bjerë lehtë përmes universi e ashtu lehtë duke rënë, mbi gjithë të gjallë e të vdekurit.” 
Shumë është shkruar mbi këto rreshta dhe ky tregim është kthyer klasik në zhanrin e tij. Richard Ellmann thotë se “Në lirizmin e tij, melancholy acceptance of melankolisht pranon gjithçka që jeta dhe vdekja ofron, ‘The Dead’ është një majë në veprën e Joyce-it”:
“Në Trieste dhe Romë ai mësoi cfarë kishte çmësuar në Dublin, se sit ë ishte Dublinas. Siç I shkruan te të vëllait nga Roma me habi, ai ndjehej i turpëruar kur dikush e sulmonte “vendin e tij të varfër”. “The Dead” – “Të vdekurit” është kënga e tij e parë e mërgimit.” 

Përktheu: Milli Bloom

MË TEPËR

Radar2 orë më herët

Ajri në Tiranë është më shumë helm se oksigjen, duhet të jesh i zhytur në krim që të mos marrësh masa

Nga Ervin Goci Sot, ajri dukshem ne Tirane eshte me shume helm se oksigjen. Sot do duhej qe te mblidheshin...

Kryesore10 orë më herët

Uria në Gaza, një krim lufte

Komisioneri i Lartë i OKB-së për të Drejtat e Njeriut, Volker Türk, thotë në një intervistë për BBC se Izraeli mban përgjegjësi...

Mix10 orë më herët

Eskortat e huaja “pushtojnë” Tiranën, Lekatari denoncon rastin në pallatin e saj

Në një kohë kur në Tiranë po diskutohet shumë lidhur me kthimin e kryeqytetit në një “parajsë” të eskortave të...

Letersi23 orë më herët

‘Marshi i UÇK’-së, interpretim rrëqethës nga Arif Vladi

“Marshi i UÇK” -së është një ndër këngët më të njohura dhe më të dashura të cilën e ka sjell...

Letersi23 orë më herët

Poezi për atdheun “Mëmëdhe quhet toka, ku më ka rënë koka…”

Poezi nga Andon Zako Qajupi Mëmëdhe quhetë tokaku më ka rënurë koka,ku kam dashur mëm’e atë,ku më njeh dhe gur’...

Mix23 orë më herët

Cilësia e lëkurës nis nga ushqimi, kjo është dieta kundër plakjes

Pavarësisht cilësisë së një kremi, ndërhyrjeve apo përparimit të teknologjisë për të përmirësuar pamjen e jashtme, ajo çfarë do të...

Mix23 orë më herët

Pasuria marramendëse e Selena Gomez, nuk do ta besoni sa fiton për një postim në Instagram

Selena Gomez është një ndër këngëtaret më të pasura të momentit. Me një vlerë neto të raportuar prej 800 milionë...

Kioske24 orë më herët

Kartolinat e paguara nga Tirana

Nga Andi Bushati Sjellja në shqip e një artikulli të përkthyer të revistës lifestyle italiane Vanity Fair, shkaktoi një polemikë të...

Radar1 ditë më herët

“Noc Rroku” strategjik per qytetaret

Klodian Tomorri Qeveria shpalli sot fazen e dyte te tenderin per ndertimin e ujesjellesit Draleos Drimadhes, i cili do te...

Mix1 ditë më herët

Publikohet traileri i pjesës së katërt të “Bad Boys Ride or Die”

Will Smith dhe Martin Lawrence kthehen në rrënjët e tyre në pamjen e parë për pjesën e katërt të ekskluzivitetit ...

Facebook