Lidhu me ne

Kryesore

Kur qeveritarët përndjekin mjekët. Nga Galileo tek Fauçi

Përndjekja e mjekëve, shkencëtarëve, dhe të gjithë atyre që kanë guximin të dalin kundër dijeve ose normave standarde të kohës, është një dukuri e lashtë

César Chelala

Një nga rastet më të famshme ka të bëjë me astronomin, fizikantin dhe inxhinierin nga Piza e italisë, Galileo Galilei. Ai u persekutua nga Kisha Katolike në fillim të shekullit XVII-të, pasi koncepti i tij mbi Universin, nuk ishte në përputhje me mendimin teologjik të kohës.

Mbrojtja e teorisë “heliocentrike” nga Galileo – sipas së cilës është Toka dhe planetët e tjerë, ato që rrotullohen rreth Diellit në qendër të sistemit diellor – u hetua nga Inkuizicioni në Romë në vitin 1615.

Shkencëtari u gjykua nga Inkuizicioni, u shpall si “i dyshuar për herezi”, dhe u detyrua të tërheqë mbrapsht ato që pretendonte. Ai e kaloi pjesën tjetër të jetës nën arrest shtëpiak.

Deri më tani, Entoni Fauçi ka qenë më me fat se Galilei.

Me gjithë përpjekjet e përsëritura nga presidenti aktual amerikan dhe administrata e tij, shumica e amerikanëve vazhdojnë t’i besojnë më shumë atij sesa Donald Trumpit.

Sipas një sondazhi të realizuar nga “The Neë York Times” dhe Siena College, 67 për qind e amerikanëve i besojnë dr.Fauçit si një burim informacioni i saktë në lidhje me pandeminë e Covid-19, ndërsa vetëm 26 për qind i besojnë shefit të Shtëpisë së Bardhë.

Fauçi në një “duel” me Trumpin?

Kur të vijë koha e një sulmi tjetër nga Donald Trumpi apo njerëzit e tij, Fauçi mund të këshillohet të veprojë sipas traditës krenare të mjekëve kurajozë. Në mendje më vjen

një rast i veçantë. Në vitin 1865, Rudolf Virshov, mjek, shkrimtar, shkencëtar dhe politikan gjerman, e kritikoi qeverinë e tij për investimet e mëdha në ushtri, në vend të një vëmendje më të madhe ndaj arsimit dhe eliminimit të varfërisë.

Virshov i njihet merita e hartimit të programeve të para mbi shëndetin publik në Gjermani. Sipas legjendës, pas një sulmi të rëndë verbal nga Virshov, kancelari gjerman Oto von Bismark u zemërua aq shumë, sa që i dërgoi menjëherë njerëzit e tij në laboratorin ku punonte Virshov, për ta njoftuar se e sfidonte këtë të fundit në një duel klasik më armë.

Zgjedhja e suxhukut të duhur

Zyrtarët e Bismarkut e gjetën shkencëtarin duke punuar me Trichinella spiralis, parazitin më të vogël nematodik të njerëzve, dhe një nga parazitët më të rëndësishëm klinikë në botë. Ai është shkaktar i sëmundjes Trichinosis, që po bënte kërdinë më atë kohë në Gjermani.

Ndaj Virshov po punonte në mënyrën më të mirë për ta kontrolluar atë. “Oh”- tha Virshov, “një sfidë për duel nga Princi Bismark? Epo mirë, meqë unë jam pala e sfiduar, supozoj se kam të drejtën e zgjedhjes së armëve. Ja ku i keni!”.

Ai u tregoi vizitorëve të tij dy saxhukë të mëdhenj, të cilat nga jashtë dukeshin njësoj. “Një nga këta suxhukë, është i mbushur me Trichinella spiralis, pra është vdekjeprurës. Tjetri është tërësisht i shëndetshëm. Nga jashtë, ato nuk mund të tregohen veç e veç. Lëreni Shkëlqesinë e tij të më bëjë nderin e madh duke zgjedhur cilin nga suxhukët dëshiron të

hajë, dhe unë do të zgjedh të ha suxhukun tjetër”. Dueli u anulua shpejt. Incidenti njihet jo-zyrtarisht si Dueli i Madh i Suxhukut i vitit 1865.

Lufta kundër tregtisë së madhe

Por përndjekja e mjekëve dhe shkencëtarëve në histori, nuk ka të bëjë vetëm me shkencën. Ajo është shpesh e lidhur ngushtë edhe me interesat e biznesit. I tillë është rasti i mjekes britanike Xhudit Mekej, që nga vitet 1960 foli kundër kompanive të duhanit, pasi ishte studiuar ndikimin e pirjes së duhanit mbi shëndetin e njerëzve në Hong Kong.

Ajo bëri një fushatë për rritjen e taksave, për të dekurajuar pirjen e duhanit tek të rinjtë, dhe kundër pirjes së duhanit në përgjithësi. Dr.Mekej i përqendroi interesat e saj në pirjen e duhanit në vendet me të ardhura të ulëta, pirjen e duhanit tek gratë, duke sfiduar ndikimin në rritje të kompanive transnacionale të duhanit.

Kur i kërkoi qeverisë së Hong Kongut të miratojë rregulla më të rrepta për të ulur përdorimin e duhanit, ajo u përball vazhdimisht fyerje dhe kërcënime me vdekje. Prandaj nuk është e habitshme pse kompanitë shumëkombëshe të duhanit, u përpoqën të diskreditojnë kërkimet e saj shkencore.

Në fakt, ato e quanin mjeken një nga tre njerëzit më të rrezikshëm në botë. Në vitin 2009, ajo fitoi çmimin e parë “Medical Journal” në Britani. Falë punës së njerëzve si Dr. Mekej u shpëtuan dhjetëra miliona jetë. Vlerësohet se midis viteve 2008-2014, më shumë se 53 milionë njerëz në 88 vende të botës, e ndalën pirjen e duhanit falë masave të kontrollit të duhanit.

Një grua dhe parandalimi i 22 milionë vdekjeve

Sipas studiuesve në Qendrën Gjithëpërfshirëse mbi Kancerin Xhorxhtaun Lombardi, kjo do të thotë se u shmangën më shumë se 22 milionë vdekje të lidhura me pirjen e duhanit. Vetëm në Shtetet e Bashkuara, kostoja totale ekonomike e pirjes së duhanit është më shumë se 300 miliardë dollarë në vit, përfshirë kujdesin e drejtpërdrejtë mjekësor, produktivitetin e humbur në punë, dhe ekspozimin e personave të tjerë ndaj pirjes së duhanit.

Ndërkohë, ndërsa koronavirusi vazhdon ta marrë jetë njerëzore, dhe të kërcënojë mbijetesën e popullatës amerikane, asnjë mjek tjetër nuk respektohet më shumë sesa Dr.Fauçi nga publiku. Kësisoj, sulmet ndaj mjekëve si Dr.Fauçi, që përkundër të gjitha parashikimeve po përpiqet të kontrollojë përhapjen e infeksionit të Covid-19, janë një rrugë që çon drejt vetë-shkatërrimit./ “The Globalist” – Bota.al

Vazhdo leximin

MË TEPËR

Kryesore2 javë më herët

“Thjesht për kënaqësinë e shqipes”/ Rama njofton botimin e një libri

Kryeministri Edi Rama në podcastin e tij “Flasim” ka bërë me dije se po shkruan në tjetër libër. Rama tha...

Kritike2 javë më herët

Mustafa Nano: Berisha, një burracak që është duke e bërë në brekë nga frika. Një i mbaruar, që mbeti dyerve të SPAK për të mbrojtur fëmijët

Mustafa Nano, për dëshminë e ish-kryeministrit Sali Berisha në SPAK, për 21 Janarin, thotë se për herë të parë ai...

Radar2 javë më herët

Si një aferë korrupsioni mund t’i japë fund luftës në Ukrainë

Volodymyr Zelenskyy / Një aferë prej 100 milionë dollarësh ka tronditur udhëheqjen ukrainase dhe mund ta detyrojë të pranojë kushte...

Kryesore1 muaj më herët

Kokalari zbulon mesazhin e ‘koduar’ të LaCivita: Humbjen në 11 maj ia faturon Sali Berishës

Evi Kokalari, aktivistja shqiptaro-amerikane, e cila ishte një prej mbështetësve kryesorë të Sali Berishës në periudhën kur ish-Kryeministri nisi ‘Foltoret’...

Radar1 muaj më herët

Mamdani, Obama i ‘ri’ dhe çfarë e frikëson vërtet Trumpin; 3 mesazhet nga vota në Nju Jork

Shkruar nga Massimo Gaggi Fitorja e Mamdanit duhet të trajtohet me kujdes nga Partia Demokratike. Ajo ka rizbuluar aftësitë e...

Radar1 muaj më herët

Dyshime për një fluskë triliona-dollarëshe të data center për Inteligjencën Artificiale

Gara për Inteligjencën Artificiale është aktualisht një ndër më përcaktueset për të ardhmen e ekonomive kryesore. Megjithatë inevstimet në të...

Temporal1 muaj më herët

Kur Arti Bëhet Urë: Reflektime nga Shkëmbimi Rinor Erasmus+ në Qipro

/ Jona Kaso Në fund të tetorit 2025, ishulli i Qipros u kthye në një pikë takimi për krijimtarinë, emocionindhe...

Radar2 muaj më herët

Si hyri në gjak fisi Kim me fisin Berisha për demokracinë në Shqipëri

nga Indrit Vokshi Juri Kim doli në pension 53 vjeçe. Departamenti i Shtetit e quan largimin e Kim si tranzicion...

Mix2 muaj më herët

Migrena në rritje, pse gjithnjë e më shumë të rinj kanë dhimbje koke?

Pavarësisht a janë dhimbje koke tensioni, të lidhura me stresin, apo migrenë, edhe fëmijët preken prej tyre. Çfarë duhet pasur...

Mix2 muaj më herët

3 shenjat më xheloze të horoskopit

Astrologjia tregon se disa shenja të zodiakut janë më të prirura të përjetojnë xhelozi, për shkak të pasigurisë, krenarisë ose...

Facebook