Lidhu me ne

Letersi

Ndihem apo ndjehem? Ndiej apo ndjej? Si duhet të shkruhen…

përdorimi i pikës

Nga Mehmet Elezi

Ndiej apo ndjej? Si ndihesh apo si ndjehesh?
Të dyja janë fjalë shqipe. Bëhen joshqipe kur i hyjnë në hise njëra-tjetrës. Kanë prejardhje dhe kuptime të ndryshme.

I.
“Ndiej, me ndie”, e burimit indoeuropian të shqipes, ka dy kuptime kryesore:
– Dëgjoj. Nuk ndiej, kam dyll në veshë. E ndiem kur këndoi.
– Kam një ndjenjë. Ndiej të ftohtë. Ndiej keqardhje.
Kështu edhe trajtat pësore e vetvetore “Ndihem, me u ndie”:
– Kam një ndjenjë. Ndihet i kënaqur.
-Dëgjohem. Afroju pak, se nuk ndihesh. Nuk ndihet zhurmë.
Prej këtu emrat “ndjenjë“, “ndjesi“.
Prej këtu edhe mbiemri “i ndier” (gegnisht “i ndiem”). Sipas Fjalorit të Akademisë së Shkencave “i ndier” ka kuptimin: ”i dëgjuar, i përmendur, i njohur. Burrë i ndier”.

II.
“Ndjej, me ndje”, prej latinishtes indulgere:
– I fal një faj a gabim dikujt. Më ndjeni për shqetësimin. Më ndjeftë Zoti – më faltë Zoti.
Kështu edhe trajtat pësore e vetvetore: “ndjehem, me u ndje”: ndahem me dikë, duke e falur; më falen gabimet.
Prej këtu emri “ndjesë” = falje. Kërkoj ndjesë. Ndjesë pastë.
Prej këtu edhe mbiemri “i ndjerë” = jetëndërruar. Gjyshi i ndjerë. Edhe si emër: I ndjeri u përcoll.
Media, botimet dhe politikanët e bëjnë çorbë.
Shkruhet “…ndjehet i zhgënjyer”, “ndjehesha si në shtëpi” në vend të “ndihet i zhgënjyer”, “ndihesha si në shtëpi”.
Pyetja e parë në intervista, e gabuar: “Si ndjeheni, si u ndjetë kur”. Duhet “si ndiheni, si u ndiet kur”.
Kujdes duhet të bëjë ndonjë që rreket ma ua ba qejfin “shefave të mëdhenj“. Synon të thotë: “Është politikan i ndier i dëgjuar)”. Por në vend të “i ndier” shkruan “i ndjerë”. “Është politikan i ndjerë”!
Dhe e çon “shefin e madh“ në botën tjetër!

Vazhdo leximin

MË TEPËR

Kioske13 orë më herët

15 thënie për politikën: Votoni për njeriun që premton më pak- ai do të jetë më pak zhgënjyes!

Ju ftojmë të lexoni disa thënie të zgjedhura që flasin për politikën: Vaclav Havel: “Nuk ka më komunist se ish-komunisti që...

Mix13 orë më herët

10 vendet më paqësore në botë

Instituti për Ekonomi dhe Paqe, ka publikuar rezultatet e tij për indeksin global të Paqes 2024, i zhvilluar nga 163...

Mix13 orë më herët

Qumësht me mjaltë – Baza e shëndetit

Mjalti bën çudira. Qumështi është shumë i mirë për shëndetin gjithashtu. Të dyja së bashku janë jo vetëm një kombinim...

Mix13 orë më herët

A e largon kafeja dhimbjen e kokës?

Dhimbja e kokës ka efekt ngadalësues për të gjithë organizmin. Njeriu kërkon shpëtim të menjëhershëm kryesisht tek medikamentet si paracetamoli,...

Mix13 orë më herët

12 këshilla për shkrimtarët e rinj nga Stephen King

Shkrimtari i njohur Stephen King në një intervistë për ”The Atlantic”, ndan disa këshilla ose, siç i quan ai, rregulla,...

Mix14 orë më herët

Mjalti është më i mirë dhe më efikas se antibiotikët

Hulumtimet sugjerojnë se mjalti mund të ndihmojë në zbutjen e kollës . Dhe mund të jetë edhe më efektiv se...

Mix14 orë më herët

Pastrimi i vesheve te femijes, kujdes me kunjat e pambukut

Të kujdesesh për higjienën e fëmijës nuk është diçka e thjeshtë, duke qënë se kërkon një kujdes të veçantë. Edhe...

Mix14 orë më herët

Sa herë në ditë dhe si duhet t’i lajnë duart fëmijët?

Larja e duarve është një proçes shumë i rëndsishëm, sepse parandalon transmetimin e mikrobeve. Shpesh ua bëjmë këtë pyetje fëmijëve “A...

Mix14 orë më herët

Threads: 20 milionë përdorues aktivë mujorë

Mark Zuckerberg njoftoi se Threads ka arritur 20 milionë përdoruesve aktivë mujorë që nga dhjetori 2024. Mark Zuckerberg, CEO i...

Radar14 orë më herët

Kuvendi i errësirës

Nga Irena Beqiraj Kur Helena Kaçe e Partisë Socialiste tejkaloi Lenka Cukon e Partisë së Punës duke thënë që: “E meta...

Facebook