Çfarë thoshte kancelari gjerman Otto von Bismarck për shqiptarët ?

Çfarë thoshte kancelari gjerman Otto von Bismarck për Ballkanin?

GJENEVË, 8 maj 2015 – Një nga udhëheqësit më të mëdha të Gjermanisë si kancelari i parë gjerman Otto von Bismarck i cili ka bashkuar gjermanët në Perandorinë Gjermane në vitin 1871 (duke e lënë austriakët dhe gjermanët e Zvicrës jashtë Perandorisë) dhe autori kryesor i filozofisë së tij politike të njohur si “Realpolitik”. I lindur më 1 prill 1815 në Schönhausen afër Berlinit (200 vjetorin e lindjes së tij) dhe një poliglot që fliste Gjermanisht, Anglisht, Italisht, Frëngjisht, Polonisht dhe Rusisht, kancelari Bismarck ka mbajtur pikëpamje të rrepta për Ballkanin, transmeton Presheva Jonë.

Nëpërmjet luftërat që ndodhën gjatë shekullit të 19 që përfshinte shtetet evropiane si Franca, Britania e Madhe, Austri (më vonë Austro-Hungari) dhe Rusia, Gjermania shpesh ka luajtur rolin si një ndërmjetës për të siguruar interesat e palëve të ndryshme për të shmangur një luftë që do të kërcënojnë sigurinë e kontinentit dhe ekuilibrin e pushtetit.

Gjithashtu i njohur si “Kancelari i Hekurt”, Bizmarku është portretizuar si një burrë shteti me shumë pak simpati për Ballkanin. Në librin e shquar të Henry Kissinger, “Diplomacy”, ish-Këshilltar i Sigurimit Kombëtar amerikan paraqet një seri ngjarjesh që konfirmojnë pikëpamjet e kancelarit gjerman Otto von Bismarck.

Edhe pse Bismarck besontë në domosdoshmërinë e luftërave në interesin kombëtar të vendit të tij, ai ishte veçanërisht kundër zgjerimit territorial përmes luftërave në Ballkan për shkak të kompleksitetit etnike dhe fetare të rajonit dhe të kaluarën e saj të trazuar.

Në një rast, ai vuri në dukje se Ballkani “nuk vlerëson as eshtrat e një granadier pomeranez [një rajon në verilindje të Gjermanisë dhe Polonisë veriperëndimore].” Në vitin 1888 ai është cituar duke thënë: “Një ditë, lufta e madhe evropiane do të fillojë për diçka mjaftë të pamend në Ballkan.”Gjatë Lidhjes së Tri Perandorëve (Gjermani, Austri dhe Rusi), i krijuar në vitin 1873, Bismarck u përpoq të parandaloi tensionet në Ballkan – edhe pse ai e dinte mirë se Rusia dhe Austria ishin konkurrentët e ashpër për ndikim në Ballkan. Në vitin 1878 ai ka vepruar si “ndërmjetës i ndershëm” në mosmarrëveshjes ndërmjet Austrisë dhe Rusisë mbi Bullgarinë të pavarur. Kongresi i Berlinit pati sukses në vonimin e një lufte të përgjithshme evropiane nga më shumë se 36 vjet.

Si pjesë e shpërbërjes graduale të Perandorisë Osmane, duke filluar nga fillimi i shekullit të 19 duke rezultuar në pavarësinë e Greqisë, Bullgarisë, Serbisë, Malit të Zi, Rumanisë dhe më vonë Shqipërisë në përmbushjen e aspiratave të tyre për vetëvendosje, krijimi i shteteve të reja në Ballkan nuk rezultoj në simpati nga “Kancelari i Hekurt”.

Së bashku me ish-kryeministrin e Britanisë së Madhe Benjamin D’Israeli (1874-1880), të dytë konsideruan sllavët e Ballkanit si “ngaterrestarë kronike dhe të dhunshme.”

Duhet pohuar se aspiratat nacionaliste të shqiptarëve duke rezultuar në një shtet të pavarur erdhi më vonë se sllavët e Ballkanit. Më shumë gjasa, karakterizimet nga Bismarck dhe D’Izraeli gjithashtu kanë përshkruar subjektet jo-sllave në Ballkan të tilla si shqiptarët, rumunët dhe grekët.

Gjatë kohës së Bismarkut, Gjermania mori një qasje shumë të kujdesshëm në drejtim të Ballkanit dhe e bëri të qartë në vendet me një interes në rajon, të tilla si Rusia dhe Austria, se Berlini absolutisht nuk ka asnjë interes në zgjerimin territorial në Ballkan.

Otto von Bismarck mbeti kancelari gjermane deri në vitin 1890, kur ai u zëvendësua nga Leo von Caprivi, i emëruar nga Kaiser Wilhelm II. Pas aneksimit të Bosnjës nga Austro-Hungaria në vitin 1908, ndjenjat kombëtare në mesin e serbëve duke rezultuar në vrasjen e Arqidukës Franz Ferdinand, trashëgimtar i fronit të Austro-Hungarisë, nga serbi Gavrilo Princip në kryeqytetin e Bosnjes, Sarajevë, më 28 qershor 1914. Vrasja e Archduke çoi në shpërthimin e Luftës së Parë Botërore.

Është e qartë se Bismarck kishte pikëpamje stereotipe për Ballkanin dhe subjekteve të saj. Megjithatë, nuk duhet të injorohet se “Kancelari i Hekurt” mund të ketë kuptuar kompleksitetin e rajonit dhe përvojat të ndryshme historike më mirë se ndonjë udhëheqës shtetëror gjatë kohës së tij. Filozofi i famshëm Edmund Burke theksoi rëndësinë për të kuptuar gabimet në të kaluarën: “Ata që nuk e dinë historinë janë të destinuar ta përsërisin.” Vetë Bismarck dikur vërejti: “Budallenjtë mësojnë nga përvoja. Unë preferoj të mësoi nga përvoja e të tjerëve. “/ Blerim Mustafa

Photo credit: Cartooning for Peace

* Ky artikull është shkruar në konsultim me Dr. Alfred de Zayas, profesor i së drejtës ndërkombëtare.

** This article was written by the author in his personal capacity. The opinions expressed in this article are the author’s own and do not represent the view of Leidar

Link to original article (Presheva Jone, also available below): http://www.preshevajone.com/cfare-tha-kancelari-gjerman-otto-von-bismarck-per-ballkanin/