Kur Arti Bëhet Urë: Reflektime nga Shkëmbimi Rinor Erasmus+ në Qipro

/ Jona Kaso

Në fund të tetorit 2025, ishulli i Qipros u kthye në një pikë takimi për krijimtarinë, emocionin
dhe lidhjen njerëzore. Të rinj nga e gjithë Evropa u mblodhën në Paralimni për shkëmbimin
rinor Erasmus+ “Arti dhe Përfshirja Sociale”, një projekt i organizuar nga NECI EU, që
bashkoi kultura, talente dhe zemra përmes artit.
Në mesin e pjesëmarrësve ishin edhe pesë të rinj nga Shqipëria,ne kuadër të organizatës
NECI Albania të cilët përfaqësuan vendin me energji, kreativitet dhe frymë bashkëpunimi.
Ata sollën një ngjyrë të veçantë shqiptare në aktivitet, duke ndarë traditat, muzikën dhe
përvojat e tyre gjatë mbrëmjeve kulturore dhe punëtorive artistike. Kontributi i tyre u bë pjesë
e mozaikut ndërkulturor që e bëri këtë projekt një përvojë vërtet unike.

Programi nisi më 23 tetor, nën diellin e butë mesdhetar dhe ndjenjën e fillimeve të reja. Dita e
parë ishte për zbulim, të vendit dhe të njëri-tjetrit. Përmes lojërave për njohje dhe sfidës
ekipore “Mission Impossible”, pjesëmarrësit eksploruan bukuritë e rrugëve qipriote, duke
kapur momente, ngjyra dhe lule përmes aparateve fotografike.
“Shëtitja nëpër qytet ishte e paharrueshme, natyra ishte shumë ndryshe nga ajo që jam mësuar
në shtëpi,” tha Tadas.
“Loja na ndihmoi të thyem akullin dhe të lidhemi menjëherë,” shtoi Egle.
Në mbrëmje, të gjithë u bashkuan për të diskutuar vlerat e përbashkëta dhe për të vendosur
rregullat e qëndrimit së bashku. Ishte pamja e parë e shpirtit që do ta karakterizonte këtë
shkëmbim: përfshirje, respekt dhe unitet. Më vonë, secili ekip kombëtar prezantoi në mënyrë

kreative kompetencat e Youthpass, duke e kthyer të mësuarin në një performancë të
gëzueshme. Qeshje dhe duartrokitje mbushën sallën, një harmoni gjuhësh, ritmesh dhe idesh.

Të Mësosh, të Ndash, të Përkatesh
Të nesërmen, energjia dhe kurioziteti vazhduan. Pas një mëngjesi plot gjallëri, grupi u përfshi
në lojën e dashur “Top 10”, ku përpikmëria u takua me argëtimin. Nga listimi i profileve më
të ndjekura në Instagram te qytetet më të mëdha të botës, loja u bë një traditë e përditshme.
Më vonë, secila organizatë ndau praktikat më të mira në fushën e artit dhe të të nxënit
ndërkulturor.

“Pika më e lartë e ditës ishte të mësosh për organizata të ndryshme dhe sa shumë veprime
zhvillohen në fushën e artit dhe përfshirjes sociale,” tha Egle.
“Më pëlqeu të mësoja për kultura të tjera dhe të provoja ushqimet e tyre tradicionale,”
shtoi Danas, pas mbrëmjes ndërkulturore ku Shqipëria, Armenia dhe Spanja ndanë muzikë,
lojëra dhe kuzhinë të shijshme.
Arti në Lëvizje
Në ditën e tretë, krijimtaria lulëzoi plotësisht. Pas lojës “Top 10” për piktorët më të njohur
evropianë, pjesëmarrësit përgatitën dhe testuan punëtoritë e tyre artistike. Kërcimi, vizatimi
dhe tregimi i historive mbushën sallën me lëvizje dhe të qeshura. Pasdite, grupi bëri një
shëtitje buzë detit, një moment qetësie dhe reflektimi për të biseduar dhe për t’u lidhur më
shumë.
Mbrëmja solli një tjetër natë kulturore ku legjendat e Drakulës dhe Mărțișor u ringjallën

përmes teatrit, roleve dhe këngëve, duke treguar se arti, pavarësisht gjuhës, na bashkon të
gjithëve.
“Ishte një përvojë e vërtetë sot,” tha Egle. “E lodhshme, por me shumë të mësuar.”
“Pjesa ime e preferuar ishte mbrëmja kulturore,” shtoi Tadas. “Shijet dhe tregimet ishin të
paharrueshme.”
Kur Arti Flet nga Zemra
Teksa projekti avanconte, po ashtu thellohej edhe emocionalisht. Më 26 tetor, pjesëmarrësit
prezantuan punëtoritë e tyre në përgatitje për punën me fëmijët lokalë.
“Nuk ishte e lehtë,” pranoi Aneta, “gjërat nuk shkuan siç kishim planifikuar në fillim, por
mësuam bukurinë e punës në grup dhe durimit.”
Më vonë, ajo gjeti pak qetësi pranë detit, duke parë valët, një moment falënderimi pas një dite
të gjatë dhe plot rritje.

Ditët në vijim ishin të mbushura me energji artistike. Grupi i muzikës mbushi sallën me ritëm
dhe gëzim, ndërsa punëtoritë kreative të udhëhequra nga Ibrahim dhe Franciss inkurajuan
pjesëmarrësit të eksploronin mënyra të reja shprehjeje, nga poezia te piktura.
“E frymëzuar nga atmosfera, shkrova edhe poezinë time të parë,” rrëfeu Iana. “Ishte si të dilje
nga zona e rehatisë dhe të hyje në diçka krejt të re.”
Fuqia e Artit me Fëmijët
Dita më kuptimplotë erdhi kur pjesëmarrësit vizituan një shkollë lokale për të
zhvilluar Punëtoritë e Përfshirjes përmes Artit me fëmijë të moshës 10–12 vjeç. Të ndarë në
katër grupe: Kërcim, Muzikë, Fotografi dhe Vizatim, ata punuan dorë për dore me fëmijët,
duke i ndihmuar të shprehnin emocionet, idetë dhe historitë e tyre përmes krijimtarisë.
“Nuk ndiheshim si mësues,” tha Ines, “ishim si një ekip që po krijonte diçka të veçantë së
bashku.”

Përmes artit, fëmijët gjetën një hapësirë të sigurt për të ndarë, qeshur dhe shkëlqyer. Askush
nuk u ndje i lënë mënjanë — çdo fëmijë, pavarësisht aftësive apo prejardhjes, u bë pjesë e së
njëjtës përvojë të gëzueshme. Ishte një kujtesë se arti nuk është vetëm krijim; është përfshirje,
empati dhe dashuri në lëvizje.
Një Udhëtim Përtej Kufijve
Programi solli edhe momente zbulimi përtej sallave të punëtorive. Gjatë një vizite
në Nikozia, pjesëmarrësit ecën nëpër kryeqytetin e fundit të ndarë në botë, duke eksploruar
muret e vjetra veneciane, rrugën e gjallë Ledra Street dhe vijën simbolike Green Line, që
ndan, por edhe lidh.
“Nikozia është një qytet që do të qëndrojë me ne gjatë,” tha Ines. “Ajo bashkon historinë e
thellë me realitetet e sotme, një simbol i gjallë i bashkëjetesës.”

Në fund të shkëmbimit, pjesëmarrësit nuk morën me vete vetëm foto apo certifikata
Youthpass. Ata morën kujtime, të qeshura dhe mësime për bashkëpunimin, kreativitetin dhe
empatinë, mësime që do të vazhdojnë të rriten shumë pas përfundimit të projektit.
Në vitin 2025, më shumë se 150,000 të rinj nëpër Evropë morën pjesë në programet rinore
Erasmus+, secili projekt ndryshe, por me të njëjtin mision: të ndërtojnë ura përmes
mirëkuptimit dhe përfshirjes. Ky në Paralimni, Qipro, nuk ishte thjesht një projekt, ishte
një mozaik kulturash, ngjyrash dhe zemrash.Sepse kur arti bëhet urë, përfshirja nuk është më
vetëm një qëllim, bëhet një realitet i bukur.