Lidhu me ne

Radar

Çfarë është kutia e zezë e avionit?

A mund të dëmtohet kutia e zezë e avionit? Ja çfarë duhet të dini për të
5Edhe pse ngjyra e saj nuk është aspak e zezë, kutia e zezë e avionit përdoret për të kuptuar dhe analizuar dinamiken e një aksidenti ajror në rast fatkeqësie. Termi “Kutia e Zeze” e ka prejardhjen nga emërtesa në gjuhën angleze “Black Box” që nga pikëpamja etimologjike është e pasigurtë. Kutitë e para të zeza ishin vërtetë në ngjyrë të zezë, që përdoreshin në rastet e zjarreve.
Pajisja e rëndësishme është në ngjyrë “portokalli”, me shirita reflektues me synim identifikimin e lehtë të pajisjes nëse avioni aksidentohet. Por në zhargonin e thjeshte teknik “Kutia e Zezë” quhet “Regjistrues fluturimi”. Pajisja e instaluar në avion dhe automjete regjistron të dhënat gjatë lëvizjes dhe ruajtjen e tyre, në rast  incidenti. Por qëllimi kryesor i përdorimit të Kutisë së zezë është hetimi, pasi ajo i mbijeton presionit, temperaturave të larta dhe aksidenteve, ndërkohe që informacioni që regjistrohet në kutinë e zezë ruhet plotësisht.
Vendoset kryesisht në pjesën e pasme të avionit për t’i shpëtuar momentit të rënies në tokë. “Cockpit Voice Recorder” (CVR), që regjistron  tingujt në kabinën e pilotit, mban të regjistruara bisedat e pilotëve, komunikimin e këtyre të fundit me kontrolloret e trafikut ajror, me personat e tjerë që janë prezentë në kabinë dhe zhurmat e tjera të ambientit.
Kjo pajisje vendoset në pjesën e përparme të avionit dhe për arsye privatësie i gjithë informacioni në fund të fluturimeve fshihet. Kutia e zezë përbëhet nga tre pjesë kryesore: llamba, pjesa elektronike dhe ULB. Llamba shpesh është ne madhësinë e dhjetëra milimetrave që i reziston presioneve të larta dhe temperaturave, brenda pajisjes ka regjistrues të vërtetë.
ULB (Underwater Locator Beacon) është një tjetër përbërës i kutisë së zezë që në kontakt me ujin, fillon e nxjerr një sinjal që lehtëson vendndodhjen te Kutia e Zezë. Për funksionimin  e saj përdoret energjia që prodhohet nga një bateri.
Por a mund të dëmtohet kutia e Zezë nga rrëzimi i avionit?
Kutitë e zeza janë të dizajnuara për t’i bërë ballë deri në 3.400 herë forcës së gravitetit, thellësisë së oqeanit deri në 6096 metra dhe temperaturave ekstreme të zjarrit dhe akullit. Ka patur raste kur kutitë e zeza nuk janë gjetur dhe raste në të cilat është gjetur regjistruesi i dhënave të fluturimit, por jo regjistruesi i zërit në kabinë, ose anasjelltas. Studiuesit thonë se është ekstremisht shumë e rallë që një kuti e zezë të shkatërrohet. As shpërthimi i avionit nuk mund ta shkatërrojë kutinë e zezë.
Vazhdo leximin
Kliko të komentosh

Duhet të jeni i kyçur në mënyrë që të mund të lini një koment Kyçu

Përgjigju

MË TEPËR

Kryesore2 javë më herët

“Thjesht për kënaqësinë e shqipes”/ Rama njofton botimin e një libri

Kryeministri Edi Rama në podcastin e tij “Flasim” ka bërë me dije se po shkruan në tjetër libër. Rama tha...

Kritike2 javë më herët

Mustafa Nano: Berisha, një burracak që është duke e bërë në brekë nga frika. Një i mbaruar, që mbeti dyerve të SPAK për të mbrojtur fëmijët

Mustafa Nano, për dëshminë e ish-kryeministrit Sali Berisha në SPAK, për 21 Janarin, thotë se për herë të parë ai...

Radar2 javë më herët

Si një aferë korrupsioni mund t’i japë fund luftës në Ukrainë

Volodymyr Zelenskyy / Një aferë prej 100 milionë dollarësh ka tronditur udhëheqjen ukrainase dhe mund ta detyrojë të pranojë kushte...

Kryesore1 muaj më herët

Kokalari zbulon mesazhin e ‘koduar’ të LaCivita: Humbjen në 11 maj ia faturon Sali Berishës

Evi Kokalari, aktivistja shqiptaro-amerikane, e cila ishte një prej mbështetësve kryesorë të Sali Berishës në periudhën kur ish-Kryeministri nisi ‘Foltoret’...

Radar1 muaj më herët

Mamdani, Obama i ‘ri’ dhe çfarë e frikëson vërtet Trumpin; 3 mesazhet nga vota në Nju Jork

Shkruar nga Massimo Gaggi Fitorja e Mamdanit duhet të trajtohet me kujdes nga Partia Demokratike. Ajo ka rizbuluar aftësitë e...

Radar1 muaj më herët

Dyshime për një fluskë triliona-dollarëshe të data center për Inteligjencën Artificiale

Gara për Inteligjencën Artificiale është aktualisht një ndër më përcaktueset për të ardhmen e ekonomive kryesore. Megjithatë inevstimet në të...

Temporal1 muaj më herët

Kur Arti Bëhet Urë: Reflektime nga Shkëmbimi Rinor Erasmus+ në Qipro

/ Jona Kaso Në fund të tetorit 2025, ishulli i Qipros u kthye në një pikë takimi për krijimtarinë, emocionindhe...

Radar2 muaj më herët

Si hyri në gjak fisi Kim me fisin Berisha për demokracinë në Shqipëri

nga Indrit Vokshi Juri Kim doli në pension 53 vjeçe. Departamenti i Shtetit e quan largimin e Kim si tranzicion...

Mix2 muaj më herët

Migrena në rritje, pse gjithnjë e më shumë të rinj kanë dhimbje koke?

Pavarësisht a janë dhimbje koke tensioni, të lidhura me stresin, apo migrenë, edhe fëmijët preken prej tyre. Çfarë duhet pasur...

Mix2 muaj më herët

3 shenjat më xheloze të horoskopit

Astrologjia tregon se disa shenja të zodiakut janë më të prirura të përjetojnë xhelozi, për shkak të pasigurisë, krenarisë ose...

Facebook