Junker: Brexit ishte i pritshëm, britanikët nuk janë ndjerë asnjëherë pjesë e Evropës

Në një intervistë për gjermanen “Der Spiegel”, presidenti në largim i Komisionit Evropian, Zhan Klod-Junker, thotë se ndihet i keqardhur për Brexit-in, por thekson se kjo që po ndodh ishte e pritshme, pasi britanikët nuk janë ndjerë asnjëherë pjesë e BE-së. Ai tregon edhe “sekretin” e raportit special, që pati me presidentin amerikan Donald Trump.

Fjalimi i lamtumirës që mbajtët në Parlamentin Evropian disa ditë më parë, përfundoi me thirrjen:”Rroftë Evropa!”. S’ka dyshime mbi entuziazmin tuaj mbi Evropën. Por njëherazi, në disa shtete anëtare po rritet një kundërvënie ndaj BE-së, si për shembull në Poloni dhe Hungari, për të mos përmendur Britaninë e Madhes. Pse nuk ia dolët, ta përhapni entuziazmin tuaj në këto vende?

Pyetja e vërtetë është:Pse nuk arritën të tjerët të ndajnë entuziazmin tim? Gjithsesi unë nuk jam i trishtuar, pasi mbështetja për Evropën po rritet, siç e pamë edhe në zgjedhjet e fundit evropiane. Brexit, ka bërë që njerëzit të kthejnë më shumë kokën nga Evropa. Shumë qytetarë, mendojnë që nëse nga unioni do të largoheshin vende të tjera dhe Evropa do të copëtohej, ky do të ishte një ogur i keq për të ardhmen.

Britanikët e morën vendimin për t’u larguar nga BE gjatë mandatit tuaj, dhe unioni po humbet sot një anëtare të rëndësishme. A janë ndjerë realisht britanikët pjesë e BE-së?

Unë jam përfshirë në politikën evropiane që nga dhjetori i vitit 1982, dhe kam parë herë pas here që britanikët kanë vepruar mbi premisën:Ne jemi në BE, vetëm për arsye ekonomike. Kur bëhet fjalë për një bashkim politik, për t’u afruar më pranë njëri-tjetrit, ata nuk e donin këtë.

Gjithsesi, para referendumit të qershorit 2016, shumica e analistëve prisnin që britanikët të votonin në favor të qëndrimit në BE. Po ju?

Jo, unë isha një nga ata që isha i bindur, që ky referendum do të shkonte keq. Kur kryeministri i atëhershëm Kameron më tha në samitin e G-20 në Brisbejn në vitin 2014, se donte të mbante një referendum mbi Brexit, unë i thashë:”Do ta humbni atë!’.

“Nacionalizmi idiot”, që paralajmëruat në fjalimin tuaj të lamtumirës, duket se është përhapur shumë në Britaninë e Madhe. A druheni që e njëjta gjë mund të ndodhë në vendet e tjera?

Në fakt kam dashur të them “nacionalizëm i vërbër” dhe jo “budalla”. Populistët, nuk e menaxhuan si duhet epërsinë që patën para zgjedhjeve evropiane. Edhe pse kjo më gëzon, sfida e tyre nuk ka mbaruar ende. Vërej me shqetësim, se shumë parti politike tradicionale, po ecin në gjurmët e populistëve. Dhe ata që rendin pas populistëve, në fund do të bëhen vetë populistë. Por njerëzit do të votojnë për “origjinalin”.

Nacionalistët po përpiqen të krijojnë imazhin e një BE-së si një “përbindësh” burokratik, që po e shkatërron identitetin kombëtar. A mendoni se i keni dhënë shkas akuzave të tilla?

Unë nuk kam folur kurrë për themelimin e Shteteve të Bashkuara të Evropës. Por kjo nuk i ka penguar mbështetësit e Brexit që të më sulmojnë. Ne nuk duhet t’u japim evropianëve përshtypjen e rreme, se Bashkimi Evropian është duke u bërë një shtet i vetëm.

SHBA-të janë tërhequr nga marrëveshja mbi klimën, dhe nga marrëveshjet e tjera ndërkombëtare. Sidoqoftë, ju arritët të krijonit një raport special me presidentin amerikan Donald Trump, dhe të parandaloni një përshkallëzim të luftës së afërt tregtare midis Uashingtonit dhe Brukselit. Si ia dolët?

Një nga truket e mia të vogla, ishte se përdorja vetëm statistikat e SHBA-së, kur bisedoja me presidentin Trump. Dhe kur Trump më thoshte “Nuk iu besoj shifrave tuaja”, unë i përgjigjesha:”Janë të dhënat tuaja…”.

Marrëdhëniet trans-atlantike do të ishin shumë më të mira, nëse gjërat do të ishin kaq të thjeshta…

Në politikë, duhet ta prezantosh veten në një mënyrë të caktuar. Në Uashington, Trump më foli për të gjithë evropianët që kishin qenë në Zyrën Ovale para meje – kancelaren Merkel, presidentët, kryeministrat. Dhe unë i thashë:Ata janë të gjithë të rëndësishëm, por ju biseduat me njerëzit e gabuar.

Përgjegjës për politikën tregtare është Komisioni Evropian, dhe jo vendet anëtare. Kjo i bëri përshtypje. Trump më pas më tha:Unë nuk dua marrëveshje me Bashkimin Evropian, dua të arrij një marrëveshje me ju. Dhe unë iu përgjigja:Komisioni Evropian, ka përgjegjësi vetëm për çështjet e tregtisë. Një marrëveshje me mua, është një marrëveshje me BE-në.

Si një politikan aktiv, keni bashkëpunuar me 3 kancelarë gjermanë:Helmut Kol, Gerhard Shrëder dhe Angela Merkel. Kush ishte më europiani prej tyre?

Kol, pasi ishte historian. Ai mendonte në kontekste historike, dhe u shpjegonte të tjerëve domethënien e ngjarjeve. Përveç kësaj, ai ishte i vëmendshëm edhe në marrëdhëniet që mbante me shtetet anëtare më të vogla. Për shembull, mund të recitonte përmendësh emrat e luftëtarëve të rezistencës në Luksemburg, që u vranë në kampe naziste të përqendrimit gjatë ditëve të fundit të luftës./ “Der Spiegel”