Autizmi atipik ose çrregullimi i përhapur i zhvillimit që nuk specifikohet tamam si autizëm(PDD-NOS). Kjo gjendje  u shfaq për herë të parë në Manualin Diagnostik dhe Statistikor të Çrregullimeve Mendore, botimi i katërt (DSM-IV) për shumë fëmijë që kishin disa, por jo të gjitha, simptomat e autizmit.

Botimi tjetër, DSM-5 i botuar në 2013, azhornoi diagnozën e autizmit për të përfshirë një gamë më të gjerë të simptomave që bien nën çrregullimin e spektrit të autizmit (ASD), së bashku me tre nivele për të treguar nevojat e mbështetjes.

Niveli 1 kërkon më pak mbështetje, ndërsa Niveli 3 kërkon mbështetjen më të madhe.

Shumica e njerëzve të cilëve më parë iu është dhënë një diagnozë e PDD-NOS ka të ngjarë të marrin një diagnozë të ASD sipas kritereve të reja diagnostikuese.

DSM-IV u botua në 1994 dhe ndau autizmin në pesë kategori të veçanta diagnostikuese.

Midis tyre ishin çrregullimi autik, sindroma Asperger dhe PDD-NOS.

Termi spektër autizmi në DSM-IV iu referua çrregullimeve të përhapura të zhvillimit (PDD), një kategori diagnostikimesh me ngjashmëri të caktuara simptomatike.

Autizmi atipik ishte një emër tjetër për një nga pesë diagnozat zyrtare të spektrit të autizmit: çrregullimi i përhapur i zhvillimit që nuk specifikohet ndryshe (PDD-NOS).

PDD-NOS iu referua “prezantimeve që nuk përmbushin kriteret për çrregullimin autik për shkak të moshës së vonë të fillimit, simptomatologjisë atipike, simptomatologjisë nën prag ose të gjitha këtyre shkaqeve”.

Dy kriteret kryesore diagnostike përfshijnë:

• dëmtim i rëndë dhe i përhapur në zhvillimin e bashkëveprimit reciprok shoqëror ose aftësive verbale dhe joverbale të komunikimit;
• ose kur ekzistojnë sjellje, interesa dhe aktivitete stereotipike, por kriteret nuk plotësohen për një çrregullim specifik të përhapjes së zhvillimit, skizofreninë, çrregullimin e personalitetit skizotip ose çrregullimin e personalitetit shmangës.

Karaktristikat e PDD-NOS janë të ngjashme me autizmin, por kanë tendencë të jenë më të buta dhe përfshijnë:

• Sjellje shoqërore atipike ose e papërshtatshme
• Zhvillimi i pabarabartë i aftësive, siç janë aftësitë motorike të imëta ose të mëdha, organizimi vizual ose hapësinor ose aftësitë njohëse
• Vonesat në të kuptuarit e fjalës ose gjuhës
• Deficitet në komunikimin joverbal dhe / ose verbal
• Ndjeshmëria e rritur ose e zvogëluar për shije, shikim, tingull, erë dhe / ose prekje
• Sjelljet përsëritëse ose rituale

Një diagnozë PDD-NOS ose “autizëm atipik” do të thoshte se kishte shumë pak simptoma për t’u diagnostikuar me çrregullim autik ose sindromi Asperger dhe simptoma të gabuara për t’u diagnostikuar me sindromën Rett ose çrregullim shpërbërës në fëmijëri.

Sindroma Rett është një sëmundje e rrallë gjenetike që shkakton probleme të zhvillimit dhe sistemit nervor, kryesisht tek vajzat dhe është e lidhur me çrregullimin e spektrit të autizmit.

DSM-5: Çrregullimi i Spektrit të Autizmit

Kur DSM-5 u botua në 2013, ai mori vendimin mjaft të rëndësishëm për të shembur të pesë diagnozat e autizmit nga DSM-IV në një kategori të vetme diagnostikuese: çrregullimi i spektrit të autizmit (ASD) .

Një diagnozë e PDD-NOS është nën ombrellën e autizmit në DSM-IV dhe, sipas DSM-5, një diagnozë e bërë nën DSM-IV nuk mund të revokohet. Megjithatë, një person i diagnostikuar me PDD-NOS mund të përshtatet ose mund të mos përshtatet me kriteret aktuale për autizmin.

Autizmi atipik

Terma të tjerë për të përshkruar PDD-NOS përfshijnë autizmin atipik, tendencat autike dhe tiparet autike. Por edhe në mesin e njerëzve me PDD-NOS ose ASD mund të ketë një gamë të gjerë sfidash.

Ndërsa disa njerëz me PDD-NOS kanë simptoma më të lehta të autizmit, kjo nuk do të thotë se është më pak invalidizues. Është, në fakt, mjaft e mundur që të keni këtë diagnozë dhe të jeni me aftësi të kufizuar të rëndë. Sidoqoftë, shumë fëmijë dhe të rritur të diagnostikuar me PDD-NOS kanë simptoma relativisht të lehta.

Për sa i përket nivelit të masave të funksionimit, fëmijët PDD-NOS kishin rezultate që ishin midis atyre të fëmijëve me autizëm dhe atyre të fëmijëve me sindromën Asperger.

Në të kundërt, grupi PDD-NOS kishte më pak simptoma autike, veçanërisht sjellje stereotip të përsëritura, sesa grupet e tjera.

Trajtimet

Pavarësisht nga nënkategoria e diagnozës së spektrit të autizmit, trajtimet e rekomanduara mund të jenë shumë të ngjashme, pavarësisht nga diagnoza zyrtare e spektrit të autizmit: terapi intensive e sjelljes dhe / ose zhvillimore, së bashku me terapitë e të folurit ,fizike dhe klasat e aftësive sociale, si për të rriturit dhe fëmijët