Që në fëmijëri na mësonin të mos gënjenim. Po ndonjëherë është e pamundur të mos e bësh. Pse? Përse gënjejmë?

Vështirë të dalë dikush dhe të thotë se në jetën e tij nuk ka gënjyer kurrë, asnjëherë! Qoftë edhe nga ato të bardhat që nuk i prishin punë askujt veç ndreqin një situatë të sikletshme apo bëjnë të dalë nga situata, ai që gënjen.

Të rriturit, në përgjithësi, priren të gënjejnë kryesisht për të mbuluar gabimet, për t’u bërë përshtypje të tjerëve, për të marrë përfitime financiare dhe për të shmangur ofendimin e dikujt. Por cili mekanizëm mendor na shtyn të gënjejmë?

Për të kuptuar arsyen që na shtyn të themi gënjeshtra, duhet t’i referohemi biologjisë evolucionare.

Disa lloje zogjsh, për të mbrojtur vezët e tyre nga grabitqarët, pretendojnë se janë të lënduar. Ata tërheqin zvarrë një nga krahët e tyre në tokë, sikur të ishin të lënduar. Kjo sjellje i mban larg dhelprat dhe grabitqarët e tjerë. Vetëm kur grabitqari është mjaftueshëm larg nga të vegjlit e tyre, këta zogj rifillojnë të fluturojnë normalisht.

Studimet kanë treguar se foshnjat fillojnë të gënjejnë qysh në moshën gjashtë muajsh përmes lëvizjeve që tërheqin vëmendjen e prindërve apo atyre që i rrethojnë, si të qarat e rreme apo të qeshurat. Megjithatë, vetëm pas vitit të shtatë të moshës, aftësia e tyre për të gënjyer përmirësohet. Ata do të kuptojnë se cilat janë truket që funksionojnë dhe janë të besueshme dhe cilat jo.

Gënjeshtra është një akt krejtësisht i natyrshëm (brenda kufijve të caktuar dhe nëse nuk rezulton në një qëndrim patologjik), nga i cili prindërit nuk duhet të kenë frikë, për sa kohë që fëmijët e tyre janë të sinqertë për gjërat e rëndësishme. Edhe pse, në fakt, shumica e prindërve ndonjëherë priren të shqetësohen se fëmija i tyre po gënjen, në realitet ata duhet të bëjnë pikërisht të kundërtën. Ata duhet të jenë të lumtur që fëmija i tyre është një fëmijë i shëndetshëm, i aftë të kuptojë dhe dallojë emocionet e njerëzve dhe të gjejë mënyrën më të mirë për të komunikuar me ta.