Lidhu me ne

Temporal

Fitorja e Trampit po ndihmon Evropën  

Jordan Jorgji/Specialist i Marrëdhënieve Ndërkombëtare. Pedagog në Universitetin “Fan.S.Noli”
Raundi i parë i zgjedhjeve presidenciale në Francë duket se ka përcaktuar presidentin e ardhshëm të këtij vendi, i cili me shumë mundësi është Emmanuel Macron. Duke qenë se Franca është dhe mbetet motori kryesor i kontinentin evropian dhe modelit të BE-së, këto zgjedhje kanë rëndësi të veçantë jo vetëm për të ardhmen e Bashkimit Evropian si strukturë metamoderne thuajse 70-vjeçare, por edhe për dinamikën ideologjike evropiane e globale.
Edhe pse kandidatja e ekstremit të djathtë Marine Le Pen kishte mundësinë për të korrur suksesin elektoral në raundin e parë, ajo pati fatin e kandidatit të ekstremit të djathtë në Holandë Geert Wilders, si dhe të Austriakut Norbert Hofer. Emërtimi i përbashkët i rezultateve zgjedhore është qëndrimi i brishtë në këmbë i Europianizmit, përkundrejt Euroskepticizmit diskriminues.
Edhe pse zgjedhjet presidenciale në Austri u mbajtën relativisht afër në kohë me zgjedhjet e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, fitorja e pro-evropianit Mark Rutte në Holandë në marsin e këtij viti ka një arsye më shumë të jetë ndikuar, midis të tjerash, nga presidenca e shumëpërfolur e Trampit në Amerikë. Ndërsa humbja në proçes e Le Pen-it në Francë thuajse vjen si pasojë e drejtpërdrejtë e dështimit të Trampit për të realizuar në terren retorikën e tij parazgjedhore. Kjo ndodhi edhe pse Le Pen u ndihmua nga akti terrorist në Paris vetëm një ditë para fillimit të proçesit të votimit.
Presidenti Amerikan Donald Tramp duket se është rehatuar tashmë me poltronin e politikës globale amerikane, e cila i gjen rrënjët e saj qysh pas revolucionit të vitit 1917 në Rusi, kur superfuqia e atëhershme gjeopolitike evropiane filloi të synonte shtrirjen e saj globale ideologjiko-strategjike. Lufta e Ftohtë dhe sistemi bipolar ndërkombëtar i solli të dy superfuqitë përballë njëra-tjetrës, ndërsa rritja e fuqisë relative materiale e Rusisë së Putin shihet si kërcënim për prezencën hegjemoniste të Uashingtonit pas rënies së Bashkimit Sovjetik. Retorika pro-putiniane e Trampit gjatë fushatës elektorale duket se nuk kishte si synim të vërtetë goditjen e traditës amerikane, por vazhdimin e saj me nota akoma më nacionaliste. Kthesa e menjëhershme e Uashingtonit gjatë krizës së Sirisë dhe tensioni në rritje në gadishullin Korean, i dhanë fund delirit të Putinizimit të Amerikës, ndërsa po rikthehet edhe një herë atmosfera e krizave globale të Luftës së Ftohtë. Interesat kombëtare mposhtën iniciativat – e reklamuara – individuale. Siç thoshte dhe Marksi “njerëzit bëjnë historinë, por jo siç duan ata…tradita e brezave të vdekur peshon si makth mbi mendjen e të gjallëve”.
Në një kontekst të ngjashëm, retorika e Le Pen për nxjerrjen e Francës nga Bashkimi Evropian dhe NATO nuk mori nga opinioni publik peshën që pritej, pasi kjo flluske sapuni u ezaurua dhe u përtyp një herë nga SHBA. Gjithashtu, proçesi i daljes së Mbretërisë së Bashkuar nga BE-ja jo vetëm që nuk e përmbysi eksperimentin evropian, por nxiti lidershipin e vendeve anëtare të zotohen për hapa më të mëdha gjatë përvjetorit të Traktatit të Romës.
Tashmë Evropa duhet të përballet me Euroskepticizmin, jo përmes retorikës të llojit Tramp dhe Le Pen, por nëpërmjet investimit real në minimizimin e mungesës së demokracisë, rikthimin e zhvillimit ekonomik përmes kujdesit social dhe jo politikave të kursimit, përshtatjes normative dhe zgjeruese të BE-së me sfidat e reja, si dhe investimit evropian në dhënien fund të krizave në Lindjen e Mesme dhe Afrikën Veriore, duke ndalur në këtë mënyrë rrymat e pafund të refugjatëve dhe imigrantëve. Dështimi i retorikës populiste po i fryn zjarrit në drejtim të balonës së përbashkët të BE-së.
Vazhdo leximin
Kliko të komentosh

Duhet të jeni i kyçur në mënyrë që të mund të lini një koment Kyçu

Përgjigju

MË TEPËR

Kryesore2 javë më herët

“Thjesht për kënaqësinë e shqipes”/ Rama njofton botimin e një libri

Kryeministri Edi Rama në podcastin e tij “Flasim” ka bërë me dije se po shkruan në tjetër libër. Rama tha...

Kritike2 javë më herët

Mustafa Nano: Berisha, një burracak që është duke e bërë në brekë nga frika. Një i mbaruar, që mbeti dyerve të SPAK për të mbrojtur fëmijët

Mustafa Nano, për dëshminë e ish-kryeministrit Sali Berisha në SPAK, për 21 Janarin, thotë se për herë të parë ai...

Radar2 javë më herët

Si një aferë korrupsioni mund t’i japë fund luftës në Ukrainë

Volodymyr Zelenskyy / Një aferë prej 100 milionë dollarësh ka tronditur udhëheqjen ukrainase dhe mund ta detyrojë të pranojë kushte...

Kryesore4 javë më herët

Kokalari zbulon mesazhin e ‘koduar’ të LaCivita: Humbjen në 11 maj ia faturon Sali Berishës

Evi Kokalari, aktivistja shqiptaro-amerikane, e cila ishte një prej mbështetësve kryesorë të Sali Berishës në periudhën kur ish-Kryeministri nisi ‘Foltoret’...

Radar4 javë më herët

Mamdani, Obama i ‘ri’ dhe çfarë e frikëson vërtet Trumpin; 3 mesazhet nga vota në Nju Jork

Shkruar nga Massimo Gaggi Fitorja e Mamdanit duhet të trajtohet me kujdes nga Partia Demokratike. Ajo ka rizbuluar aftësitë e...

Radar1 muaj më herët

Dyshime për një fluskë triliona-dollarëshe të data center për Inteligjencën Artificiale

Gara për Inteligjencën Artificiale është aktualisht një ndër më përcaktueset për të ardhmen e ekonomive kryesore. Megjithatë inevstimet në të...

Temporal1 muaj më herët

Kur Arti Bëhet Urë: Reflektime nga Shkëmbimi Rinor Erasmus+ në Qipro

/ Jona Kaso Në fund të tetorit 2025, ishulli i Qipros u kthye në një pikë takimi për krijimtarinë, emocionindhe...

Radar2 muaj më herët

Si hyri në gjak fisi Kim me fisin Berisha për demokracinë në Shqipëri

nga Indrit Vokshi Juri Kim doli në pension 53 vjeçe. Departamenti i Shtetit e quan largimin e Kim si tranzicion...

Mix2 muaj më herët

Migrena në rritje, pse gjithnjë e më shumë të rinj kanë dhimbje koke?

Pavarësisht a janë dhimbje koke tensioni, të lidhura me stresin, apo migrenë, edhe fëmijët preken prej tyre. Çfarë duhet pasur...

Mix2 muaj më herët

3 shenjat më xheloze të horoskopit

Astrologjia tregon se disa shenja të zodiakut janë më të prirura të përjetojnë xhelozi, për shkak të pasigurisë, krenarisë ose...

Facebook