Lidhu me ne

Kryesore

Pse quhet BA-LLOKUM-E?!

11820541_1484514105203488_1799355137_n

Në traditën tonë, per ditën e verës, gatuhen ushqime dhe embëlsira tipike. Në mote të shkuara, në fazën përgatitore gatuhej kulaçi i ditës së verës, që e ëmbëlsonin me mjaltë, ose me musht. Keto kulaça,fillimisht përgatiteshin me miell gruri, ndërsa pas vitit 1620 dhe në vazhdim, kur në trojet tona filloi të kultivohej masivisht misri, që e sollën turqit, banorët e Elbasaniti e zëvendësuan me kulaç mielli misri, një embëlsirë e veçantë dhe shumë e shijëshme, e gatuar me majë mielli misri, e njohur masivisht me emërin e famshëmballokume Elbasani.

Miku im i fëmijërisë Kadri Çopja dhe bashkeshortja e tij Gjyljana, më treguan, se për të gatuar ballokumet, në një familje me 5 persona, duhen 7 – 8 kg miell misri, që kalohet në sitë disa herë, për të marrë 1 kg majë mielli të imët.
Si kuptohet, ballokumja është një ëmbëlsirë e veçantë, që përgatitet me delikatesë dhe mjeshtëri të rrallë. Mielli i sitës së fundit, përzihet me gjalp dhensh, me vezë dhe sheqer, që përzihen dhe ngjishen me dorë, deri sa të përgatitet brumi, që më pas e fraksionojnë në masa të vogla për kulaçët e vegjël, që piqen me kujdes në furrë me zjarr drushë.
Pas këtyre proçedurave, ballokumet e ëmbëla me shije të rrallë dhe me aromë të këndëshme dhe delikate, është e gatëshme të shijohet ditën e verës më 14 mars.
Emëri origjinal i kësaj embëlsire është “kulaçi i verës”, ndërsa emëri ballokume është shumë i vonshëm, rreth fundit të shekullit te XVIII dhe i u dha nga Sanxhakbeu i Elbasanit, i cili pasi i shioi ëmbëlsinë dhe butësinë e kulaçit të vogël të gatuar me miell misri, gjithë kënaqësi thirri: “është ba si llokume”. Kësisoj, ballokume u ba emëri “zyrtar” i kësaj ëmbëlsire tradicionale elbasanase.
Për festën Dita e Verës, elbasanasit gatuajnë dhe një ëmbëlsirë tjetër të rrallë: revaninë me miell misri, madje kush e ka provuar, e preferon këtë ëmbëlsirë, prandaj miku im Kadri Çopja krenohet se Gjylka gatuan më mirë revaninë, madje më ka premtuar disa herë: “do të dërgoj një tepsi me revani, se është mbretëresha e ëmbëlsirave”, por deri tani, nuk ka arrijt në Siena, ndërkohë që revania që gatuan Gjyliana ka shkuar në Londër, Paris, Roma, New York, Athinë, Stamboll etj.
Në trevat e Dibrës, Tetovës, Prizrenit, Opojës, Gostivarit, Tropojës, Kukës etj, gatimi tipik për ditën e verës asht flija.

Vazhdo leximin
Kliko të komentosh

Duhet të jeni i kyçur në mënyrë që të mund të lini një koment Kyçu

Përgjigju

MË TEPËR

Radar1 javë më herët

Adriana Kalaja largohet nga PD, por me ‘biletë kthimi’

Avokatja Adriana Kalaja ka njoftuar largimin e saj nga Partia Demokratike. Kalaja nuk ka kursyer “ankesat” kundrejt kryedemokratit Sali Berisha....

Mix1 javë më herët

6 zakone të përditshme që po ju shkatërrojnë metabolizmin

Ka disa zakone të përditshme që, pa e kuptuar, sabotojnë metabolizmin tuaj dhe e bëjnë më të vështirë humbjen e...

Mix1 javë më herët

“Kumbari” i inteligjencës artificiale, Yoshua Bengio jep alarmin: Modelet e fundit po manipulojnë përdoruesit

Një nga “etërit e inteligjencës artificiale” ka sulmuar një garë multimiliardë dollarëshe për të zhvilluar teknologjinë më të përparuar, duke...

Mix1 javë më herët

Ylli i “Daredevil” ndahet nga jeta në moshën 41-vjeçare

Aktori Devin Harjes, i njohur për rolet e tij në “Boardwalk Empire” dhe “Daredevil”, është ndarë nga jeta, konfirmoi një përfaqësues...

Mix1 javë më herët

Verë e nxehtë në “Netflix”, 5 filmat e shumëpritur të sezonit

“Netflix” ka gati një listë të pasur me filma për verën e këtij viti, duke përfshirë një pjesë të filmave...

Mix1 javë më herët

Si ndryshojnë simptomat e diabetit tek gratë dhe burrat

Megjithëse diabeti është një gjendje që ndikon në nivelet e sheqerit në gjak, ai shfaqet tek femrat dhe meshkujt në...

Mix1 javë më herët

Vaj ulliri me limon për fuqi gjatë ditës

Kjo stinë, është koha e duhur që të përfitoni nga kura e natyrës duke konsumuar vaj ulliri me limon  Kur...

Mix1 javë më herët

Mungesa e zinkut, cilat janë simptomat dhe si ta trajtoni atë

Zinku është një nga lëndët ushqyese thelbësore të përfshira në metabolizmin e proteinave dhe lipideve. Pavarësisht se është një nga...

Mix1 javë më herët

Si të dallosh një narcist? Ja 5 taktika të padëgjuara që përdorin kur debatojnë

Narcistët janë mjeshtra të debatit, por jo për arsyet e duhura. Ata përdorin teknika të sofistikuara për të manipuluar dhe...

Mix1 javë më herët

Jackie Chan: Nëna ime nuk duronte dot të shihte filmat e mi

Aktori i njohur Jackie Chan zbuloi se nëna e tij nuk do ta duronte kurrë të shihte një film të...

Facebook