Lidhu me ne

Mix

Brokoli dhe cigarja dy armiq që shkatërrojnë njëri-tjetrin

Tymi i duhanit përmban kimikate të cilat dobësojnë sistemin tonë imunitar, duke e bërë atë më të ndjeshëm ndaj sëmundjeve dhe duke dëmtuar aftësinë e tij për të shkatërruar qelizat kancerogjene.

Në të njëjtën kohë, tymi i duhanit mund të dëmtojë ADN-në e qelizave, duke rritur mundësinë e formimit dhe lulëzimit të qelizave kancerogjene.

Për të testuar fuqinë e ndërhyrjeve dietike në parandalimin e dëmtimit të ADN-së, shkencëtarët studiojnë zakonisht duhanpirësit kronikë. Studiuesit grumbulluan një grup duhanpirësish të rregullt dhe u kërkuan atyre të konsumonin 25 herë më shumë brokoli, sesa konsumi mesatar amerikan.

Me fjalë të tjera, të konsumonin një kërcell brokoli në ditë. Krahasuar me duhanpirësit që e shmangnin ngrënien e brokolit, vetëm brenda dhjetë ditësh, duhanpirësit që po e konsumonin atë, kishin 41 për qind më pak mutacione të ADN-së në gjakun e tyre.

brokoli-konica.al

A ndodhi kjo vetëm ngaqë brokoli rriti aktivitetin e enzimave detoksifikuese në mëlçinë e tyre, të cilat ndihmuan në pastrimin e qelizave kancerogjene përpara se këto të mbërrinin te qelizat e duhanpirësve?

Jo, edhe kur ADN-ja nxirret nga trupat e subjekteve dhe ekspozohet ndaj një kimikati që dëmton ADN-në, materiali gjenetik nga konsumatorët e brokolit tregoi dukshëm më pak dëme. Kjo tregon se ngrënia e perimeve, si brokoli, mund t’ju bëjë më të qëndrueshëm për sa i përket nivelit ndërqelizor.

Tani, mos mendoni se ngrënia e një kërcelli brokoli përpara tymosjes së një pakete cigare, do të eliminojë tërësisht efektet e kancerit që shkakton pirja e duhanit. Kjo nuk ndodh, por ndërkohë që përpiqeni të lini duhanin, perime, si brokoli, lakra dhe lulelakra mund të ndihmojnë në parandalimin e dëmeve të mëtejshme.

Përfitimet që vijnë nga familja e brokolit dhe lakrës nuk ndalen këtu. Ndërkohë që kanceri i gjirit është kanceri i brendshëm më i përhapur te femrat amerikane, kanceri i mushkërive është në fakt vrasësi i tyre numër një.

Rreth 85 për qind e femrave me kancer të gjirit janë ende gjallë edhe pesë vjet pas diagnostikimit, por ky numër ndryshon kur bëhet fjalë për kancerin e mushkërive: 85 për qind e femrave vdesin brenda pesë viteve nga diagnostikimi i kancerit të mushkërive. Nëntëdhjetë për qind e këtyre vdekjeve ndodhin për shkak të metastazave, përhapjes së kancerit në pjesë të tjera të trupit.

Disa përbërës te brokoli mund të kenë aftësinë që të pengojnë përhapjen e metastazave. Në një studim të vitit 2010, shkencëtarët morën një shtresë nga qelizat kancerogjene të mushkërive njerëzore dhe e vendosën në një piastër Petri duke pastruar një zonë në qendër të tyre.

Brenda njëzet e katër orësh, qelizat kancerogjene ishin bashkuar sërish dhe brenda tridhjetë orësh, zona e pastër ishte mbushur plotësisht. Por kur shkencëtarët hodhën disa nga përbërësit e perimeve të familjes së lakrës te qelizat kancerogjene, përhapja e tyre u frenua. Nëse ngrënia e brokolit do të ndihmojë ose jo në rritjen e mundësive për mbijetesë te pacientët me kancer mbetet për t’u testuar ende.

Gjëja më e mirë e ndërhyrjeve të shëndetshme dietike është se ato nuk kanë disavantazhe dhe mund t’i bashkëngjiten çfarëdolloj trajtimi tjetër që ne zgjedhim.

MË TEPËR

Kryesore2 javë më herët

“Thjesht për kënaqësinë e shqipes”/ Rama njofton botimin e një libri

Kryeministri Edi Rama në podcastin e tij “Flasim” ka bërë me dije se po shkruan në tjetër libër. Rama tha...

Kritike2 javë më herët

Mustafa Nano: Berisha, një burracak që është duke e bërë në brekë nga frika. Një i mbaruar, që mbeti dyerve të SPAK për të mbrojtur fëmijët

Mustafa Nano, për dëshminë e ish-kryeministrit Sali Berisha në SPAK, për 21 Janarin, thotë se për herë të parë ai...

Radar2 javë më herët

Si një aferë korrupsioni mund t’i japë fund luftës në Ukrainë

Volodymyr Zelenskyy / Një aferë prej 100 milionë dollarësh ka tronditur udhëheqjen ukrainase dhe mund ta detyrojë të pranojë kushte...

Kryesore4 javë më herët

Kokalari zbulon mesazhin e ‘koduar’ të LaCivita: Humbjen në 11 maj ia faturon Sali Berishës

Evi Kokalari, aktivistja shqiptaro-amerikane, e cila ishte një prej mbështetësve kryesorë të Sali Berishës në periudhën kur ish-Kryeministri nisi ‘Foltoret’...

Radar4 javë më herët

Mamdani, Obama i ‘ri’ dhe çfarë e frikëson vërtet Trumpin; 3 mesazhet nga vota në Nju Jork

Shkruar nga Massimo Gaggi Fitorja e Mamdanit duhet të trajtohet me kujdes nga Partia Demokratike. Ajo ka rizbuluar aftësitë e...

Radar4 javë më herët

Dyshime për një fluskë triliona-dollarëshe të data center për Inteligjencën Artificiale

Gara për Inteligjencën Artificiale është aktualisht një ndër më përcaktueset për të ardhmen e ekonomive kryesore. Megjithatë inevstimet në të...

Temporal4 javë më herët

Kur Arti Bëhet Urë: Reflektime nga Shkëmbimi Rinor Erasmus+ në Qipro

/ Jona Kaso Në fund të tetorit 2025, ishulli i Qipros u kthye në një pikë takimi për krijimtarinë, emocionindhe...

Radar2 muaj më herët

Si hyri në gjak fisi Kim me fisin Berisha për demokracinë në Shqipëri

nga Indrit Vokshi Juri Kim doli në pension 53 vjeçe. Departamenti i Shtetit e quan largimin e Kim si tranzicion...

Mix2 muaj më herët

Migrena në rritje, pse gjithnjë e më shumë të rinj kanë dhimbje koke?

Pavarësisht a janë dhimbje koke tensioni, të lidhura me stresin, apo migrenë, edhe fëmijët preken prej tyre. Çfarë duhet pasur...

Mix2 muaj më herët

3 shenjat më xheloze të horoskopit

Astrologjia tregon se disa shenja të zodiakut janë më të prirura të përjetojnë xhelozi, për shkak të pasigurisë, krenarisë ose...

Facebook