Për shkak të sëmundjes ose dëmtimit, disa fëmijë duhet të marrin transfuzione të gjakut dhe produkte të gjakut.

Kjo procedurë mund të jetë e frikshme për prindërit dhe fëmijët e tyre. Shumë prindër janë gjithashtu të shqetësuar për sigurinë e transfuzioneve. Ndërsa furnizimi me gjak konsiderohet shumë i sigurt, prindërit duhet të dinë disa gjëra në lidhje me transfuzionin e gjakut dhe sigurinë e produkteve të gjakut për fëmijët.

Kush ka nevojë për transfuzion gjaku?

Një nga çdo 10 personat e pranuar në spital ka nevojë për një transfuzion gjaku. Një transfuzion gjaku ndodh kur një pacient merr një produkt gjaku (qoftë qelizat e kuqe, trombocitet, ose plazma) nga një person tjetër (një dhurues).

Shumë lloje të pacientëve mund të kërkojnë transfuzion gjaku. Ato përfshijnë ato:

• Me anemi të rëndë
• Me lëndime të rënda si ato nga një aksident automobilistik
• Me djegie të rënda
• Me kancer
• Të cilët kanë kaluar një transplantim të një organi ose qelizash burimore
• Të cilët kanë bërë operacione në zemër
• Me çrregullime të hemoglobinës (p.sh. sëmundja e qelizave të gjakut, talasemia)
• Trombocitet e të cilëve nuk funksionojnë mirë
• Me infeksione të rrezikshme për jetën dhe pak qeliza të bardha të gjakut
• Palca e eshtrave e së cilëve nuk funksionon mirë

A janë të sigurt transfuzionet e gjakut?

Tregimet në lajmet për njerëzit që infektohen me sëmundje të ndryshme nga gjaku i kontaminuar mund t’i bëjnë prindërit të frikësohen dhe të vënë në dyshim sigurinë e transfuzionit të gjakut. Ndërsa rastet e pacientëve që marrin gjak të kontaminuar janë të dokumentuara, rreziku i marrjes së një gjaku të tillë është në të vërtetë shumë i ulët. Në vendin tonë, të gjithë dhuruesit e gjakut janë vullnetarë që merren në pyetje me kujdes në lidhje me historinë e tyre shëndetësore, praktikën seksuale, udhëtimet dhe përdorimin e drogës. Produktet e gjakut që dhurohen kontrollohen me kujdes për një larmi infeksionesh që mund të përhapet përmes transfuzioneve.

Disa nga infeksionet e testuara përfshijnë:

• Hepatiti B
• Hepatiti C
• Virusi i imunitetit të njeriut (HIV), virusi që shkakton sindromën e fituar të imunitetit (AIDS)
• Virusi T-limfotrop i njeriut (HTLV), një virus i shoqëruar me një formë të rrallë të leuçemisë
• Sifilis
• Virusi i Nilit Perëndimor

Agjentë të tjerë infektues, përfshirë malarien, babesiozën, virusin Dengue dhe sëmundjen Creutzfeldt-Jakob – nuk mund të testohen drejtpërdrejt, por përkundrazi ekzaminohen gjatë historisë së donatorëve. Nëse një donator konsiderohet se është në rrezik të konsiderueshëm për të patur një infeksion të transmetueshëm, dhuruesi nuk pranohet. Nëse konstatohet se një njësi gjaku është e pasigurt, ajo shkatërrohet. Donatori kontaktohet më pas dhe nuk lejohet të dhurojë gjak në të ardhmen.

Sidoqoftë, reagimet më të zakonshme ndaj transfuzionit të gjakut janë alergjik (d.m.th kruajtje, djegie, ose — në formën e saj më të rëndë – probleme me frymëmarrjen ose marrjen e frymës). Për këtë arsye, transfuzioni duhet të bëhet vetëm nën mbikëqyrjen e mjekut dhe në një vend ku ndihma mjekësore është në dispozicion menjëherë. Ky reagim ndodh gjatë ose shumë shpejt pas transfuzionit. Sigurohuni që t’i tregoni mjekut ose infermierit nëse fëmija  fillon të shqetësohet, ankohet për kruajtje, ose zhvillon djegie ose probleme në frymëmarrje gjatë ose shumë shpejt pas një transfuzioni. Këto ngjarje mund të trajtohen me ilaçe me gojë ose në venë përmes një tubi IV. Nëse ato ndodhin shpesh, ilaçet mund të jepen para transfuzionit për të parandaluar ose ulur shpeshtësinë e reaksioneve alergjike.

Çfarë  duhet të dini para se të jepni pëlqimin?

Të gjitha procedurat mjekësore kanë rreziqe. Siç u përmend, rreziqet e marrjes së gjakut ose produkteve të gjakut mund të përfshijnë transmetimin e sëmundjes dhe reaksione alergjike. Para se fëmija të marrë një transfuzion të gjakut ose produkteve të gjakut, do t’ju kërkohet të jepni lejen ose pëlqimin tuaj. Për ta bërë këtë, duhet të keni sa më shumë informacione të jetë e mundur.