Lidhu me ne

Mix

A trajtohen apo menaxhohen problemet gjenetike?

Shumë çrregullime gjenetike vijnë nga ndryshimet e gjeneve që janë të pranishme në thelb në çdo qelizë të trupit. Si rezultat, këto çrregullime shpesh prekin shumë sisteme të trupit, dhe shumica nuk mund të kurohen. Sidoqoftë, qasjet mund të jenë të disponueshme për të trajtuar ose menaxhuar disa nga shenjat dhe simptomat e shoqëruara.

Për një grup të kushteve gjenetike të quajtura gabime të lindura të metabolizmit, të cilat vijnë si rezultat i ndryshimeve gjenetike që prishin prodhimin e enzimave specifike, trajtimet ndonjëherë përfshijnë ndryshime dietike ose zëvendësimin e enzimës së veçantë që mungon. Kufizimi i substancave të caktuara në dietë mund të ndihmojë në parandalimin e grumbullimit të substancave potencialisht toksike, të cilat normalisht prishen nga enzima. Në disa raste, terapia e zëvendësimit të enzimës mund të ndihmojë në kompensimin e mungesës së enzimës. Këto trajtime përdoren për të menaxhuar shenjat dhe simptomat ekzistuese dhe mund të ndihmojnë në parandalimin e komplikimeve të ardhshme.

Për kushte të tjera gjenetike, strategjitë e trajtimit dhe menaxhimit janë krijuar për të përmirësuar shenja dhe simptoma të veçanta që lidhen me çrregullimin. Këto qasje ndryshojnë sipas çrregullimeve dhe janë specifike për nevojat shëndetësore të një individi. Për shembull, një çrregullim gjenetik i lidhur me një defekt të zemrës mund të trajtohet me kirurgji për të riparuar defektin ose me një transplant të zemrës. Kushtet që karakterizohen nga formimi i qelizave të gjakut të dëmtuara, siç është sëmundja e qelizave drapër, ndonjëherë mund të trajtohen me një transplant të palcës së eshtrave. Transplantimi i palcës së eshtrave mund të lejojë formimin e qelizave normale të gjakut dhe, nëse bëhet në fillim të jetës, mund të ndihmojë në parandalimin e episodeve të dhimbjes dhe komplikimeve të tjera në të ardhmen. Disa ndryshime gjenetike shoqërohen me një rrezik të shtuar të problemeve shëndetësore në të ardhmen, siç janë format e caktuara të kancerit. Një shembull i njohur është kanceri familjar i gjirit që lidhet me mutacionet në gjenet BRCA1 dhe BRCA2. Menaxhimi mund të përfshijë ekzaminim më të shpeshtë të kancerit ose operacione parandaluese (profilaktike) për të hequr indet në rrezik më të lartë për t’u bërë kancerogjen.

Crregullimet gjenetike mund të shkaktojnë probleme kaq të rënda shëndetësore sa të mos jenë në përputhje me jetën. Në rastet më të rënda, këto kushte mund të shkaktojnë një keqtrajtim të një embrioni ose fetusi të prekur. Në raste të tjera, foshnjat e prekura mund të jenë të porsalindura ose të vdesin menjëherë pas lindjes. Edhe pse disa trajtime janë të disponueshme për këto kushte të rënda gjenetike, mjekët shpesh mund të ofrojnë kujdes mbështetës, të tilla si lehtësimi i dhimbjes ose ndihma mekanike e frymëmarrjes, për individin e prekur. Shumica e strategjive të trajtimit për çrregullimet gjenetike nuk ndryshojnë mutacionin themelor; megjithatë, disa çrregullime janë trajtuar me terapi gjenesh.

Kjo teknikë eksperimentale përfshin ndryshimin e gjeneve të një personi për të parandaluar ose trajtuar një sëmundje. Terapia e gjeneve, së bashku me shumë mënyra të tjera trajtimi dhe menaxhimi për kushte gjenetike, janë nën studim në provat klinike.

MË TEPËR

Kryesore2 javë më herët

“Thjesht për kënaqësinë e shqipes”/ Rama njofton botimin e një libri

Kryeministri Edi Rama në podcastin e tij “Flasim” ka bërë me dije se po shkruan në tjetër libër. Rama tha...

Kritike2 javë më herët

Mustafa Nano: Berisha, një burracak që është duke e bërë në brekë nga frika. Një i mbaruar, që mbeti dyerve të SPAK për të mbrojtur fëmijët

Mustafa Nano, për dëshminë e ish-kryeministrit Sali Berisha në SPAK, për 21 Janarin, thotë se për herë të parë ai...

Radar2 javë më herët

Si një aferë korrupsioni mund t’i japë fund luftës në Ukrainë

Volodymyr Zelenskyy / Një aferë prej 100 milionë dollarësh ka tronditur udhëheqjen ukrainase dhe mund ta detyrojë të pranojë kushte...

Kryesore4 javë më herët

Kokalari zbulon mesazhin e ‘koduar’ të LaCivita: Humbjen në 11 maj ia faturon Sali Berishës

Evi Kokalari, aktivistja shqiptaro-amerikane, e cila ishte një prej mbështetësve kryesorë të Sali Berishës në periudhën kur ish-Kryeministri nisi ‘Foltoret’...

Radar4 javë më herët

Mamdani, Obama i ‘ri’ dhe çfarë e frikëson vërtet Trumpin; 3 mesazhet nga vota në Nju Jork

Shkruar nga Massimo Gaggi Fitorja e Mamdanit duhet të trajtohet me kujdes nga Partia Demokratike. Ajo ka rizbuluar aftësitë e...

Radar4 javë më herët

Dyshime për një fluskë triliona-dollarëshe të data center për Inteligjencën Artificiale

Gara për Inteligjencën Artificiale është aktualisht një ndër më përcaktueset për të ardhmen e ekonomive kryesore. Megjithatë inevstimet në të...

Temporal4 javë më herët

Kur Arti Bëhet Urë: Reflektime nga Shkëmbimi Rinor Erasmus+ në Qipro

/ Jona Kaso Në fund të tetorit 2025, ishulli i Qipros u kthye në një pikë takimi për krijimtarinë, emocionindhe...

Radar2 muaj më herët

Si hyri në gjak fisi Kim me fisin Berisha për demokracinë në Shqipëri

nga Indrit Vokshi Juri Kim doli në pension 53 vjeçe. Departamenti i Shtetit e quan largimin e Kim si tranzicion...

Mix2 muaj më herët

Migrena në rritje, pse gjithnjë e më shumë të rinj kanë dhimbje koke?

Pavarësisht a janë dhimbje koke tensioni, të lidhura me stresin, apo migrenë, edhe fëmijët preken prej tyre. Çfarë duhet pasur...

Mix2 muaj më herët

3 shenjat më xheloze të horoskopit

Astrologjia tregon se disa shenja të zodiakut janë më të prirura të përjetojnë xhelozi, për shkak të pasigurisë, krenarisë ose...

Facebook