Përralla e presidentit të të gjithë shqiptarëve

Gjatë diskutimit në Konferencën e Kryetarëve, përfaqësuesi i opozitës, Enkelejd Alibeaj, ndër të tjera u shpreh se kërkesa e kësaj të fundit, është që të zgjidhet një president i ri i Republikës që “të mos jetë as i Juaji, as Yni, por i të gjithë shqiptarëve”.

Z. Alibeaj vazhdoi më pas duke cilësuar disa kritere si p.sh të jetë një figurë që të përfaqësojë vlerat më të mira të kësaj shqoërie, antikomunist, që të ketë treguar se nuk tundohet nga pushteti, ta lejojë dekriminalizimi. Pra të jetë një njeri shembullor.

Tani, një president i të gjithë shqiptarëve, por jo i politikës, tingëllon si një formulë kontradiktore. Pasi nëse shqiptarët, ose një pjesë e tyre kanë votuar që z. Alibeaj të jetë aty ku është, llogjikisht kanë pranuar që ai me të tjerë si ai të zgjedhin edhe një president që është si ata. Me këtë Kushtetuta kërkon apo kufizon kompetencat e Presidenti, ia dikton atij mënyrën si e ushtron pushtetin në funksion të logjikës së balancimit dhe kontrollit dhe nuk pretendon që të bëjë edukatë morale.

Simbolika që I mvishet një presidenti, cilësimet honorifike të tij si figurë nuk relatohen me një biografi të mirë, por me kërkesa të qarta rregulluese që detyrojnë daljen mbi palët përmes të drejtave që merr.

Politika po luan këtu teatër të shëmtuar dhe nëse z. Aliebaj e beson vërtet atë që thotë ky është një problem më vete. Cilado qoftë figura që do të zgjidhet, qoftë edhe një shenjt apo një I lumturuar në të gjallë, një President nuk është aty që të magjepsë miletin me mirësinë e tij, as për të yshtyr popullin nga marrëzitë e politikës, as edhe për të marrë syrin e keq.

Presidenti është aty si një figurë dhe pushtet që kondenson në zgjidhje kushtetuese tensionin politik dhe procesin ligjvënës. Në këtë kuadër kërkesa për një president që vjen nga politika këtë kuptim dhe arsye ka: duhet ta njohës politikën, funksionimin e saj, të dish ta lexosh atë në mënyrë që të vendosësh sa më mirë.

Këmbëngulja për një figurë të higjenizuar dhe “ndryshe” është prova se politika e di se pavarësisht se ekziston brenda sistemit kushtetues, nuk di si ta shesë si të besueshme një figurë nga radhët e veta. Nuk di sesi ta përputhë me kërkesat kushtetuese dhe legjendimin e rremë të presidentëve konsensualë, një politikan në krye të shtetit. Ndaj edhe po mëton për të eksploruar gjetiu, jashtë radhëve, për ta amortizuar kontaminin që përfaqëson.

Përpjekja është e kotë dhe fiktive: cila figurë është e aftë të katapultohet në skenën politike dhe të mund të funksionalizohet në diskutimin e tanishëm, duke qenë edhe efektive? Cili profil, cili identikit do të mund të ushtronte detyrën në ngushticat e politikës shqiptare? Askush, ose pakkush.

Vetë përzgjedhja e politikës, pikasja e figurave të tilla, me metrin me të cilin politika po sillet, përbën aktin e parë të konstatimit të “njëanshmërisë” dhe çdo konsensus eventual është asgjë më shumë se premiera e një shfaqjeje të parë e stëparë. Ndaj është e udhës që zgjedhja të jetë nga radhët e politikës, e një figure që e njeh atë, që ka përvojë administrative, legjislative dhe institucionale.

Nuk po pret kush ndonjë gjë të madhe nga Presidenti; fundja shumica kaloi çdo gjë që deshi pavarësisht se kishte presidentin kundër. Por të paktën, le të jetë aty dikush që nuk i gëzohet salltaneteve të protokollit, siç ka ndodhur me njerëz të caktuar në të shkuarën. Presidenti nuk është i të gjithë shqiptarëve, sikundër deputetët nuk e kanë mandatin nga populli, siç shkruhet. Nuk do ishte i tillë edhe sikur të zgjidhej nga Populli që vepron si raketë e guiduar në mjaft raste. Kaq e dinë të gjithë tashmë.

/ Respublica.al