Pse zgjohemi gjithnjë e më herët në mëngjes ndërsa plakemi?

Përgjigja qëndron tek reagimi fiziologjik. Ndërsa plakemi, na nevojitet gjithnjë e më pak gjumë. Një fëmijë i porsalindur fle afro 18 orë në ditë. Me kalimin e moshës, fillojmë të heqim dorë nga orë të tëra gjumi.

Në moshën e kopshtit, fëmijët flenë rreth 9 orë gjatë natës, dhe dremitin disa herë gjatë ditës. Një herë në mëngjes dhe një herë tjetër pasdite. Këto dremitje bëhen gradualisht të tepërta për nevojat e fëmijës. Më vonë, kërkesa për gjumë e një të rrituri është rreth 8 orë.

Kur rritemi, flemë më pak orë, por edhe gjumi bëhet më sipërfaqësor. Zakonisht gjumi përbëhet nga disa faza:fazat e gjumit të lehtë, të cilat quhen teknikisht N1 dhe N2, janë ato që ndodhin kur fillon gjumi. Gjatë këtyre 2 fazave ne kalojmë nga gjendja zgjuar në gjumë. Pastaj vjen gjumi i thellë, faza N3, dhe ky është gjumi vërtetë rigjenerues, në të cilin ne pushojmë dhe truri ynë e merr veten. Këto 2 periudha të gjumit të lehtë dhe të thellë, i quajmë jo REM (Lëvizja e Shpejtë e Syve). Pastaj vjen gjumi i fazës REM, në të cilën ne ëndërrojmë. Ndërsa plakemi, kalojmë më gjatë në gjumin e lehtë dhe më pak kohë në gjumin të thellë, dhe zgjohemi më shpesh. Dhe megjithëse flemë të njëjtin numër orësh gjatë ditës, bëjmë më pak orë gjumi natën. Të moshuarit dremitin më shumë gjatë ditës. Fillimisht në mëngjes dhe më pas pasdite.

Nëse i shtojmë edhe kohën e fjetjes gjatë natës, arrijmë në 8 ose 9 orë. Përveç kësaj, shumë të moshuar shkojnë në shtrat më herët. Kjo bën që ata të zgjohen më herët dhe nga ana tjetër, të ndiejnë se po zgjohen shumë herët gjatë ditës. Një faktor tjetër i rëndësishëm, është se me kalimin e kohës, aktivitetet tona të përditshme bëhen më të pakta, gjë që redukton nevojën tonë për një pushim të mirë gjatë natës.

Sigurisht, kjo vlen vetëm nëse bëhet fjalë për reagimin normal fiziologjik të një të moshuari që nuk vuan nga ndonjë sëmundje. Përveç kësaj, me rritjen e moshës shtohen edhe patologjitë që lidhen me gjumin. Dy më të shpeshtët janë pagjumësia dhe apnea obstruktive e gjumit. Pagjumësia ndodh kur një person nuk është në gjendje të flejë, ose zgjohet shpesh ose shumë herët, jo si një reagim normal fiziologjik i moshës, por si rezultat i diçkaje patologjike.

Nëse orët e gjumit që bën njeriu nuk janë të mjaftueshme për të pushuar, është e nevojshme të hetohet nëse ka ndonjë problem dhe arsyeja më e shpeshtë është pagjumësia. Shkaku i dytë më i shpeshtë është apnea e gjumit, e cila është ndalimi i frymëmarrjes që ndodh gjatë natës. Ndërsa plakemi, bëjmë më shumë pauza të frymëmarrjes gjatë natës, dhe kjo na e ndërpret gjumin, duke na detyruar të zgjohemi, gjë që e bën pushimin më sipërfaqësor dhe më pak regjenerues. Gratë janë shumë të mbrojtura nga kjo patologji para menopauzës, por pas menopauzës ajo bëhet më e shpeshtë.