Lidhu me ne

Mix

Ekspozita e Huntington, paralajmërimet e ndryshimit të klimës në pikturat e shekullit të 19-të


Një ekspozitë e re në Bibliotekën Huntington, Muzeun e Artit dhe Kopshtin Botanik, afër Los Anxhelosit, titulluar “Storm Cloud: Picturing the Origins of Our Climate Crisis”, shqyrton ndikimin e Revolucionit Industrial në mjedis dhe si artistët dhe shkencëtarët e shekullit të 19-të filluan të dokumentonin transformimet dramatike që po ndodhnin. Ekspozita përfshin rreth 200 objekte, përfshirë piktura, ilustrime shkencore, libra të rrallë dhe fotografi, duke paraqitur një panoramë të ndryshimeve që ka shkaktuar industrializimi, përdorimi i lëndëve djegëse fosile dhe rritja e ndotjes.

Një nga figurat kyçe në ekspozitë është piktori britaniko-amerikan Thomas Cole (1801-1848), i cili në vitin 1839 dokumentoi ndryshimet në natyrën e paprekur të fshatit nëpërmjet peizazheve monumentale, duke shfaqur ndikimin e industrisë. Në një prej veprave të tij më të njohura, ai tregon një pamje dramatike të Ujëvarës Portage në lumin Genesee, ku shkelja e natyrës nga industria duket qartë përmes pamjeve të errëta të reve dhe shkatërrimit të peizazhit.

Po ashtu, Philippe Jacques de Loutherbourg (1740-1812) dokumentoi përmes pikturës së tij “The Ironworks” transformimin e natyrës në skena industriale, duke paraqitur furrat dhe proceset e shkrirjes së metalit natën. Ndërsa shkencëtarët si Luke Howard (1772–1864) filluan të studiojnë efektet e urbanizimit dhe industrializimit mbi klimën, duke vënë re fenomenin e “ishullit të nxehtësisë” dhe “smogun” në qytetet e mëdha.

Ekspozita gjithashtu nderon punën pionieriste të Eunice Newton Foote (1819-1888), e cila e pa për herë të parë se dioksidi i karbonit (CO2) mund të bllokojë nxehtësinë dhe të ndikojë në klimën globale, një zbulim që më vonë u anashkalua nga shkencëtarët kryesorë të kohës. Shkrimtarët si Henry David Thoreau (1817-1862) gjithashtu dokumentuan ndryshimet mjedisore duke vëzhguar natyrën dhe duke regjistruar ndjeshmërinë ndaj ndërhyrjes njerëzore në ekosisteme.

Në ekspozitë, gjithashtu përmenden figura të tjera si John Ruskin, i cili kritikoi ndotjen dhe shkatërrimin e natyrës nga industria. Ai e quajti këtë ndotje “Reja e stuhisë së shekullit të 19-të”, duke paralajmëruar për ndikimin e dëmshëm të industrisë mbi klimën. Po ashtu, shumë artistë të kohës, si John Constable dhe James Ward, ofruan pamje të natyrës, shpesh duke i shmangur pasojat e dukshme të industrializimit.

Kjo ekspozitë e pasur ilustron se si artistët, shkencëtarët dhe mendimtarët e shekullit të 19-të filluan të kuptojnë ndikimin e industrializimit në mjedis, dhe si vëzhgimet e tyre, ndonëse të paqartë në atë kohë, tani shërbejnë si një paralajmërim i hershëm për krizat klimatike që përballemi sot.

/BBC

Vazhdo leximin

MË TEPËR

Kryesore2 javë më herët

“Thjesht për kënaqësinë e shqipes”/ Rama njofton botimin e një libri

Kryeministri Edi Rama në podcastin e tij “Flasim” ka bërë me dije se po shkruan në tjetër libër. Rama tha...

Kritike2 javë më herët

Mustafa Nano: Berisha, një burracak që është duke e bërë në brekë nga frika. Një i mbaruar, që mbeti dyerve të SPAK për të mbrojtur fëmijët

Mustafa Nano, për dëshminë e ish-kryeministrit Sali Berisha në SPAK, për 21 Janarin, thotë se për herë të parë ai...

Radar2 javë më herët

Si një aferë korrupsioni mund t’i japë fund luftës në Ukrainë

Volodymyr Zelenskyy / Një aferë prej 100 milionë dollarësh ka tronditur udhëheqjen ukrainase dhe mund ta detyrojë të pranojë kushte...

Kryesore4 javë më herët

Kokalari zbulon mesazhin e ‘koduar’ të LaCivita: Humbjen në 11 maj ia faturon Sali Berishës

Evi Kokalari, aktivistja shqiptaro-amerikane, e cila ishte një prej mbështetësve kryesorë të Sali Berishës në periudhën kur ish-Kryeministri nisi ‘Foltoret’...

Radar4 javë më herët

Mamdani, Obama i ‘ri’ dhe çfarë e frikëson vërtet Trumpin; 3 mesazhet nga vota në Nju Jork

Shkruar nga Massimo Gaggi Fitorja e Mamdanit duhet të trajtohet me kujdes nga Partia Demokratike. Ajo ka rizbuluar aftësitë e...

Radar4 javë më herët

Dyshime për një fluskë triliona-dollarëshe të data center për Inteligjencën Artificiale

Gara për Inteligjencën Artificiale është aktualisht një ndër më përcaktueset për të ardhmen e ekonomive kryesore. Megjithatë inevstimet në të...

Temporal4 javë më herët

Kur Arti Bëhet Urë: Reflektime nga Shkëmbimi Rinor Erasmus+ në Qipro

/ Jona Kaso Në fund të tetorit 2025, ishulli i Qipros u kthye në një pikë takimi për krijimtarinë, emocionindhe...

Radar2 muaj më herët

Si hyri në gjak fisi Kim me fisin Berisha për demokracinë në Shqipëri

nga Indrit Vokshi Juri Kim doli në pension 53 vjeçe. Departamenti i Shtetit e quan largimin e Kim si tranzicion...

Mix2 muaj më herët

Migrena në rritje, pse gjithnjë e më shumë të rinj kanë dhimbje koke?

Pavarësisht a janë dhimbje koke tensioni, të lidhura me stresin, apo migrenë, edhe fëmijët preken prej tyre. Çfarë duhet pasur...

Mix2 muaj më herët

3 shenjat më xheloze të horoskopit

Astrologjia tregon se disa shenja të zodiakut janë më të prirura të përjetojnë xhelozi, për shkak të pasigurisë, krenarisë ose...

Facebook