Ju mund të jeni të lumtur një minutë dhe të zemëruar në tjetrën. Një reklamë televizive mund të të përlotë. Apo ndoshta  papritmas po shkelni njerëzit e tjerë pa ndonjë arsye. Të gjithë këta janë shembuj të ndryshimeve të humorit, të cilat janë të zakonshme në disa njerëz me sklerozë të shumëfishtë (MS).

Në MS, sistemi imunitar sulmon mielinën, mbulesën mbrojtëse që vesh nervat e sistemit nervor qendror (SNQ), duke krijuar lezione ose shenja. Truri, palca kurrizore dhe nervi optik të gjitha përbëjnë sistemin nervor qendror. Në varësi të asaj pjese të SNQ që preket, mund të rezultojë një gamë e gjerë simptomash.

Ndryshimet e humorit janë një simptomë e zakonshme e MS. Por lidhja midis sëmundjes dhe emocioneve shpesh mbetet e panjohur. Është e lehtë të shohësh shumë nga efektet fizike të MS, të tilla si probleme me ekuilibrin, ecjen ose dridhjet. Në krahasim, ndikimi emocional i sëmundjes është më pak i dukshëm nga jashtë.

MS mund të rrisë rrezikun e paqëndrueshmërisë emocionale, e cila mund të çojë në të qeshura, të qara të pakontrollueshme, apo edhe eufori. Sidoqoftë, terapia, mjekimi dhe komunikimi i sinqertë mund t’ju ndihmojnë të menaxhoni ndryshimet e humorit.

Shkaqet e zakonshëm të ndryshimeve të humorit në lidhje me MS.

Ndryshimet e humorit të MS mund të godasin pa paralajmërim dhe t’ju lënë të ndiheni të irrituar dhe të shqetësuar nga mungesa e dukshme e kontrollit emocional. Është e rëndësishme të përpiqeni të kuptoni se çfarë ndieni dhe arsyet e ndryshimit të humorit. Të qenit sa më i sinqertë dhe i vëzhguar mund t’ju ndihmojë të përcaktoni shkakun e emocioneve tuaja.

Disa shkaqe të zakonshme të ndryshimeve të humorit në lidhje me MS përfshijnë:

• stres
• ankth
• depresioni
• zhgënjimi
• paaftësia për të përballuar situatat
• hidhërim

Ndryshimet e humorit nga pikëllimi zakonisht zgjidhen me kohën. Ato shpesh zgjasin diku, nga disa javë në disa muaj. Është veçanërisht e zakonshme të përjetoni ndryshime të humorit në lidhje me pikëllimin kur kohët e fundit jeni diagnostikuar me MS. Mund të jetë shumë e vështirë të mësosh se ke këtë gjendje.

Përveç hidhërimit dhe përgjigjeve të tjera emocionale ndaj faktorëve të jashtëm, vetë sëmundja mund të luajë një rol në ndryshimin e humorit . Dy pjesë të trurit janë të përfshirë në emocione. Një pjesë formon përgjigje emocionale, ndërsa tjetra ju lejon t’i kontrolloni ato. Lezionet e MS mund të formohen në pjesën e trurit që ju lejon të kontrolloni emocionet.

Kjo mund të çojë në vështirësi me vetëkontrollin. Mund të shkaktojë gjithashtu shprehje të paekuilibruara të trishtimit ose lumturisë. Përgjigjet emocionale madje mund të përzihen, duke ju bërë të qeshni me lajme të trishtueshme ose të qani me diçka qesharake. Shumë pacientë raportojnë një përkeqësim të simptomave emocionale gjatë një sulmi të MS.

Mund të keni ndryshime të humorit, pa marrë parasysh sa e rëndë është MS. Mund të duket sikur ato vijnë nga askund dhe mbarojnë po aq shpejt sa filluan. Nëse luhatjet e humorit janë të lidhura me dëmtimin e nervave, ato mund të bëhen më të shpeshta ndërsa gjendja përparon.

Menaxhimi dhe përballimi

Hapi i parë në zbutjen e ndryshimeve të humorit në MS është të flisni me mjekun. Mjeku i familjes, neurologu ose një specialist i shëndetit mendor mund t’ju japin mjete për t’ju ndihmuar të shpëtoni nga këto me emocione.

Për shembull, ata mund të rekomandojnë:

• seanca këshillimi me një ekspert të trajnuar të shëndetit mendor
• barna stabilizuese të humorit
• ilaçe kundër ankthit
• ilaçe kundër depresionit
• Në varësi të ilaçeve të tjera që merrni për të kontrolluar simptomat e MS dhe progresin e gjendjes, mund të mos jeni në gjendje të përdorni ilaqet kundër depresionit dhe barnat stabilizuese të humorit. Në këtë rast, terapia njohëse e sjelljes mund të jetë një mundësi.
• Përveç terapisë dhe ilaçeve, ju mund të ndërmerrni disa hapa proaktivë për t’ju ndihmuar të kontrolloni gjendjen shpirtërore. Marrja e mbështetjes nga të tjerët është thelbësore.

Për shembull:

Nëse jeni të mbingarkuar nga rutina  e përditshme, zvogëloni nivelet e stresit duke deleguar disa detyra tek njerëzit e tjerë. Çlirohuni nga barrat për t’i dhënë vetes më shumë kohë për t’u çlodhur dhe përqendruar.

Kthehuni tek një mik. Flisni me një familjar ose shok të besuar për zhgënjimet, frikën dhe ndjenjat e tjera. Biseda me të tjerët mund të ndihmojë në çlirimin e emocioneve të ndrydhura dhe t’i ndalojë ato të ziejnë në formën e një ndryshimi të humorit.

Gjeni mbështetje shtesë. Anëtarësohuni në një grup mbështetës të MS për të biseduar rreth mendimeve dhe ndjenjave me njerëz të tjerë që po kalojnë një përvojë të ngjashme. Anëtarët e tjerë të grupit dhe udhëheqësi i grupit mund të ndajnë gjithashtu këshilla dhe burime për t’ju ndihmuar ta përballoni.

Tregoni të tjerëve për ndryshimet e humorit para se të ndodhin. Ndonjëherë shqetësimi për atë që të tjerët mendojnë për ju mund të shkaktojë stres të mjaftueshëm për të sjellë një ndryshim të humorit. Vënia e të tjerëve në dijeni se kjo është pjesë e MS  mund t’ju ndihmojë të lehtësoni mendjen.

Gjithashtu  mund të përpiqeni të rrisni ndjenjën e qetësisë dhe paqes për të zvogëluar luhatjet e humorit.

 Për shembull:

Ushtroni yoga ose meditim të vëmendshëm. Efektet qetësuese të këtyre aktiviteteve mund t’ju ndihmojnë të lëshoheni dhe të përqendroheni.

Praktikoni frymëmarrjen e thellë. Frymëmarrja e thellë mund t’ju ndihmojë të qetësoheni dhe t’ju japë një moment shtesë për të rimarrë kontrollin kur të gjendeni në një situatë stresuese.

Mendoni ndjenjat. Nëse ndaloni  dhe shqyrtoni ndjenjat në mënyrë objektive, mund të jeni në gjendje të rigjeni kontrollin dhe të kuptoni se çfarë po shkakton emocionet tuaja.

Së fundmi, qëndrimi aktiv mendërisht dhe fizikisht mund të ndihmojë në rregullimin e ndryshimeve të humorit. Ushtrimet fizike janë treguar të kenë një efekt pozitiv në mirëqenien mendore. Përveç se është e mirë për trupin, koha që kaloni e angazhuar në stërvitje është një mundësi e shkëlqyer për reflektim personal.