Lidhu me ne

Letersi

Ndihem apo ndjehem? Ndiej apo ndjej? Si duhet të shkruhen…

përdorimi i pikës

Nga Mehmet Elezi

Ndiej apo ndjej? Si ndihesh apo si ndjehesh?
Të dyja janë fjalë shqipe. Bëhen joshqipe kur i hyjnë në hise njëra-tjetrës. Kanë prejardhje dhe kuptime të ndryshme.

I.
“Ndiej, me ndie”, e burimit indoeuropian të shqipes, ka dy kuptime kryesore:
– Dëgjoj. Nuk ndiej, kam dyll në veshë. E ndiem kur këndoi.
– Kam një ndjenjë. Ndiej të ftohtë. Ndiej keqardhje.
Kështu edhe trajtat pësore e vetvetore “Ndihem, me u ndie”:
– Kam një ndjenjë. Ndihet i kënaqur.
-Dëgjohem. Afroju pak, se nuk ndihesh. Nuk ndihet zhurmë.
Prej këtu emrat “ndjenjë“, “ndjesi“.
Prej këtu edhe mbiemri “i ndier” (gegnisht “i ndiem”). Sipas Fjalorit të Akademisë së Shkencave “i ndier” ka kuptimin: ”i dëgjuar, i përmendur, i njohur. Burrë i ndier”.

II.
“Ndjej, me ndje”, prej latinishtes indulgere:
– I fal një faj a gabim dikujt. Më ndjeni për shqetësimin. Më ndjeftë Zoti – më faltë Zoti.
Kështu edhe trajtat pësore e vetvetore: “ndjehem, me u ndje”: ndahem me dikë, duke e falur; më falen gabimet.
Prej këtu emri “ndjesë” = falje. Kërkoj ndjesë. Ndjesë pastë.
Prej këtu edhe mbiemri “i ndjerë” = jetëndërruar. Gjyshi i ndjerë. Edhe si emër: I ndjeri u përcoll.
Media, botimet dhe politikanët e bëjnë çorbë.
Shkruhet “…ndjehet i zhgënjyer”, “ndjehesha si në shtëpi” në vend të “ndihet i zhgënjyer”, “ndihesha si në shtëpi”.
Pyetja e parë në intervista, e gabuar: “Si ndjeheni, si u ndjetë kur”. Duhet “si ndiheni, si u ndiet kur”.
Kujdes duhet të bëjë ndonjë që rreket ma ua ba qejfin “shefave të mëdhenj“. Synon të thotë: “Është politikan i ndier i dëgjuar)”. Por në vend të “i ndier” shkruan “i ndjerë”. “Është politikan i ndjerë”!
Dhe e çon “shefin e madh“ në botën tjetër!

Vazhdo leximin

MË TEPËR

Kryesore2 javë më herët

“Thjesht për kënaqësinë e shqipes”/ Rama njofton botimin e një libri

Kryeministri Edi Rama në podcastin e tij “Flasim” ka bërë me dije se po shkruan në tjetër libër. Rama tha...

Kritike2 javë më herët

Mustafa Nano: Berisha, një burracak që është duke e bërë në brekë nga frika. Një i mbaruar, që mbeti dyerve të SPAK për të mbrojtur fëmijët

Mustafa Nano, për dëshminë e ish-kryeministrit Sali Berisha në SPAK, për 21 Janarin, thotë se për herë të parë ai...

Radar2 javë më herët

Si një aferë korrupsioni mund t’i japë fund luftës në Ukrainë

Volodymyr Zelenskyy / Një aferë prej 100 milionë dollarësh ka tronditur udhëheqjen ukrainase dhe mund ta detyrojë të pranojë kushte...

Kryesore4 javë më herët

Kokalari zbulon mesazhin e ‘koduar’ të LaCivita: Humbjen në 11 maj ia faturon Sali Berishës

Evi Kokalari, aktivistja shqiptaro-amerikane, e cila ishte një prej mbështetësve kryesorë të Sali Berishës në periudhën kur ish-Kryeministri nisi ‘Foltoret’...

Radar4 javë më herët

Mamdani, Obama i ‘ri’ dhe çfarë e frikëson vërtet Trumpin; 3 mesazhet nga vota në Nju Jork

Shkruar nga Massimo Gaggi Fitorja e Mamdanit duhet të trajtohet me kujdes nga Partia Demokratike. Ajo ka rizbuluar aftësitë e...

Radar4 javë më herët

Dyshime për një fluskë triliona-dollarëshe të data center për Inteligjencën Artificiale

Gara për Inteligjencën Artificiale është aktualisht një ndër më përcaktueset për të ardhmen e ekonomive kryesore. Megjithatë inevstimet në të...

Temporal4 javë më herët

Kur Arti Bëhet Urë: Reflektime nga Shkëmbimi Rinor Erasmus+ në Qipro

/ Jona Kaso Në fund të tetorit 2025, ishulli i Qipros u kthye në një pikë takimi për krijimtarinë, emocionindhe...

Radar2 muaj më herët

Si hyri në gjak fisi Kim me fisin Berisha për demokracinë në Shqipëri

nga Indrit Vokshi Juri Kim doli në pension 53 vjeçe. Departamenti i Shtetit e quan largimin e Kim si tranzicion...

Mix2 muaj më herët

Migrena në rritje, pse gjithnjë e më shumë të rinj kanë dhimbje koke?

Pavarësisht a janë dhimbje koke tensioni, të lidhura me stresin, apo migrenë, edhe fëmijët preken prej tyre. Çfarë duhet pasur...

Mix2 muaj më herët

3 shenjat më xheloze të horoskopit

Astrologjia tregon se disa shenja të zodiakut janë më të prirura të përjetojnë xhelozi, për shkak të pasigurisë, krenarisë ose...

Facebook