Një shkrim i “Financial Times” ka vendosur në qendër kryeministrin Edi Rama, duke e ciësuar si një nga liderët më pro perëndimorë të Ballkanit Perëndimor, që erdhi në pushtet duke premtuar luftë me bandat kriminale, po që në fakt u zhyt në skandale.

“Financial Times” shkruan se një dekadë më vonë, përpjekjet e Ramës për të përmbushur këtë premtim po bëhen gjithnjë e më të qarta, teksa posteri i progresistëve të Ballkanit është zvarritur në disa skandale që kanë njollosur imazhin e tij brenda dhe jashtë vendit.

Rama është detyruar të mbrojë reformat që dyshohet se janë miqësore me pastruesit e parave, të shpjegojë se si bashkëpunëtorët e vjetër të qeverisë u përfshinë në hetimet e trafikut të drogës dhe të llogarisë rolin e tij në rënien e një oficeri të turpëruar të FBI-së.

Fuqia e rrjeteve kriminale në Shqipërinë e Ramës u zbulua në mënyrë spektakolare muajin e kaluar, kur policia rrëzoi qindra kamera vëzhgimi të instaluara nga kriminelët – një operacion i madh spiunazhi që monitoron zbatimin e ligjit dhe rivalët.

Rama ka mbrojtur përpjekjet e tij për të çrrënjosur bandat. “Lufta e krimit dhe trafikimit ka qenë një prioritet për këtë qeveri”, tha ai për Financial Times përmes një zëdhënësi.

Megjithatë, qeveria shkaktoi polemika vitin e kaluar duke kërkuar të ofrojë një amnisti tatimore për riatdhesimin e të ardhurave të huaja të padeklaruara deri në 2 milionë euro, një lëvizje që kritikët thonë se do t’u jepte kriminelëve me të ardhura të larta një leje kalimi falas.

Ligji është në pritje të miratimit parlamentar edhe pse draft-versionet e mëparshme u kritikuan nga BE, në të cilën Shqipëria është një kandidate për t’u anëtarësuar. Qeveria e Ramës ka thënë se ligji do të zbatohet vetëm për të ardhurat e ligjshme.

Kjo pasoi skandale të tjera. Anëtarë të lartë të administratave të mëparshme të Ramës janë implikuar në çështje droge. Ish-ministri i Brendshëm Saimir Tahiri u burgos për shpërdorim detyre për lidhje me një rrjet trafiku.

Bandat shqiptare janë zgjeruar nga plantacionet ilegale të kanabisit deri te trafikimi i kokainës dhe heroinës direkt nga Amerika Latine dhe Azia. Miliona euro u derdhën në Shqipëri, duke ndihmuar në zhvillimin e pasurive të paluajtshme luksoze përgjatë bregdetit të Mesdheut.

“Bota e krimit po forcohet në një nivel të ri,” tha ish-ministri i drejtësisë Aldo Bumci, anëtar i Partisë Demokratike. “Rrjetet e shpërndarjes rriten, ashtu si edhe pastrimi i parave kush mund t’i përballojë këto apartamente? Jo shqiptarët e zakonshëm.”

Stili i shkëlqyer i jetesës së gangsterëve në një nga vendet më të varfra të Evropës është në kontrast të fortë me luftën e shqiptarëve të zakonshëm, shumë prej të cilëve zgjedhin të emigrojnë. Një e treta e qytetarëve të vendit jetojnë jashtë vendit, ku emigracioni në MB ka tensionuar marrëdhëniet me Londrën.

Reputacioni i Ramës jashtë shtetit është njollosur gjithashtu nga kontaktet e tij me një zyrtar të turpëruar të zbatimit të ligjit në SHBA, i akuzuar se ka ndihmuar liderin shqiptar për të përndjekur rivalët politikë. Departamenti amerikan i drejtësisë akuzoi ish-shefin e kundërzbulimit të FBI-së, Charles McGonigal në janar për shkelje të sanksioneve të SHBA-së dhe përfshirje në pastrim parash duke punuar për oligarkun rus Oleg Deripaska.

Një aktakuzë e veçantë fokusohet në kontaktet e padeklaruara të McGonigal me Ramën dhe pretendimet se ai kryente shërbime me pagesë për shqiptarët. McGonigal akuzohet se ka marrë të paktën 225,000 dollarë nga një oficer shqiptar i inteligjencës dhe më pas ka kaluar informacion nga zyra e Ramës tek autoritetet amerikane. 

Zgjedhjet vendore të 14 majit do të testojnë dominimin e kryeministrit në politikën shqiptare.  Partia Socialiste e Ramës kontrollon çdo pushtet vendor, përveç qytetit verior dhe krahinës së Shkodrës. Pranë Malit të Zi, qyteti është vendi ku filloi skandali i spiunazhit.

Oficerët kërkuan të merrnin pamjet nga ato kamera në janar pas një shpërthimi jashtë shtëpisë së një komandanti policie, i cili kishte drejtuar një operacion kundër kultivuesve të kanabisit dhe rrjeteve të trafikut të drogës. Kur gangsterët vendas refuzuan të bashkëpunonin, policia filloi t’i rrëzonte ata. Më shumë se 500 pajisje u hoqën në të gjithë vendin.

Artan Hoxha, një gazetar investigativ shqiptar, tha se kishte parë “dhoma të mëdha kontrolli me shumë ekrane, ku grupet e mëdha të krimit vëzhgojnë”. “Ata kishin vizion nate, aftësi për njohjen e fytyrës dhe targave. Vetëm policia duhet të ketë kamera të tilla. Madje kishte kamera në pyll për të monitoruar plantacionet e barërave të këqija.”

Kryebashkiaku i Shkodrës, Bardh Spahia, nga Partia Demokratike, tha se frika e kriminelëve kishte shkaktuar një eksod. “Ky rajon ka 215,000 banorë, por rreth 6,000 largohen brenda një viti. Me atë ritëm, në një dekadë e gjysmë, gjysma e rajonit do të zhduket.”