Një dekadë më parë, shumë japonezë ishin në siklet aq shumë kur u panë duke ngrënë vetëm në kafeterinë e shkollës ose zyrës, saqë ata vendosën të hanin gjithmonë në grup dhe të dilnin pa një pa shok për dreka apo pushime ishte dicka që nuk mendohej.

Por shumë mendojnë se Japonia po ndryshon në një mënyrë rrënjësore. Një nga ata njerëz është Miki Tateishi, një banakiere në Tokio. Ajo punon në Bar Hitori, një vend komod në Shinjuku që është krijuar për pije ‘solo’.

Lokali, i cili u hap në mes të vitit 2018, përfaqëson një mundësi të pazakontë në Japoninë e drejtuar nga konformiteti, të dilni dhe të pini vetëm.

“Disa njerëz duan të kënaqen duke qenë vetëm, të tjerët duan të ndërtojnë një komunitet të ri”, thotë Tateishi. Ajo beson se politika “vetëm solo” e lokalit ndihmon mysafirët e mundshëm të cilët mund të ndihen keq nga grupe të mëdha njerëzish. Klientët mund të fillojnë bisedën me njëri-tjetrin në një mjedis të qetë që strehon pak njerëz.

“Unë mendoj se kjo është e rrallë”, thotë Kai Sugiyama, një 29-vjeçar që punon për një kompani.

“Ndjej që japonezët jetojnë një jetë në një grup, kështu që njerëzit duan të bëjnë gjëra me njerëz të tjerë. Ne nuk kemi shumë kulturë për të bërë gjëra vetëm”.

Megjithatë Hitori (hitori do të thotë “një person”) nuk është aspak shembulli i vetëm se si bizneset po ndryshojnë për të akomoduar njerëz që duan t’i bëjnë gjërat vetë. Nga ngrënia te jeta e natës për të udhëtuar, opsionet e reja për ushqim posaçërisht për individët janë shfaqur në vitet e fundit. Është e njohur si lëvizja “ohitorisama”: njerëzit me guxim zgjedhin të bëjnë gjëra vetëm.

Fuqia e “një person”

Përkthyer, “ohitorisama” do të thotë diçka si “partia e një”. Kërkoni hashtag në Instagram në Japonisht dhe do të gjeni qindra mijëra fotografi: vakte restorantesh të kromuara për një, korridoret e kinemasë, çadra të ngritura në kampet ose shkrepje transporti që nxjerrin në pah aventurat solo. Veçanërisht në 18 muajt e fundit, gjithnjë e më shumë njerëz kanë deklaruar dashurinë e tyre për ohitorisama në lajme dhe media sociale.

Një risi e fundit është “hitori yakiniku” me kuptimin “mish i pjekur në skarë”, jakiniku zakonisht përfshin një tryezë restoranti me një grup njerëzish dhe gatimin tradicional të pulës, viçit ose mishit të derrit. Por me ohitorisama, i vetmi që dhe ha gjithë atë mish është një person.

Edhe karaoke po bëhet solo, një ndryshim i madh në kulturën japoneze.

“Kërkesa për karaoke me një person të vetëm është rritur për të llogaritur 30 deri në 40% të të gjithë klientëve të karaoke”, thotë Daiki Yamatani, një menaxher shitjesh që bën PR për një lokal (1Karla) ku këndohet karaoke. Në Japoni, vendet e karaokeve janë kudo, shpesh ndërtesa të mëdha me disa kate të dhomave private të karaoke të ndërtuara për grupe me madhësi të ndryshme. Por kërkesa nga këngëtarët e vetmuar ka ardhur duke u rritur, dhe kështu 1Karla ndërroi dhoma të mëdha dhe i shndërroi në dhoma të vogla ku mund të qëndrojë një person.

Në Japoni, pijet dhe aktivitetet e natës tradicionalisht janë ndarë me kolegët ose miqtë, ndërsa kultura ushqimore do të thotë që darkat shpesh ndahen me persona të tjerë. Kështu që lëvizja ohitorisama përfaqëson një ndryshim të madh. Por çfarë e shtyn ndryshimin dhe pse saktësisht konsiderohet kaq domethënës?

Presionet sociale

Në shumë kombe, të jesh solo mund të mos duket aq befasuese. Për shembull, vitin që kaloi, aktorja amerikane Christina Hendricks postoi foto të #solodatit të saj në një koncert. Aktorja britanike Emma Watson kohët e fundit deklaroi dashurinë e saj për jetën e vetme. Botimet perëndimore kanë shkruar udhëzues për të pirë vetëm dhe për të lexuar një libër në një bar dhe udhëtimet solo kanë bërë ‘karrierë’ nga blogerët e panumërt të mediave sociale.

Por në një vend ku konformiteti dhe të qenit pjesë e grupit kanë qenë gjithmonë shumë të çmuar, është një çështje e madhe. 125 milion njerëz të Japonisë janë të mbushur me një arkipelag pak më të vogël se California dhe katër të pestat e asaj toke është malore dhe e pabanueshme. Hapësira ka kohë që është në një premium, kështu që theksi i është dhënë kolektivitetit dhe përshtatjes me të tjerët.

“Japonia është një vend i vogël dhe të gjithë duhet të bashkëjetojnë”, thotë Motoko Matsushita, një konsulent i vjetër në firmën më të madhe të kërkimit ekonomik të Japonisë, Instituti i Kërkimeve Nomura në Tokio. Ai studion ohitorisama, origjinën dhe të ardhmen e saj.

“Ne duhet të përqendrohemi në jetesën së bashku në harmoni, prandaj presioni i kolegëve për të bërë gjëra në një grup ka qenë i lartë.”

Matsushita thotë se së bashku me rritjen e mediave sociale, mënyra sesi shokët mund të diktojnë vlerën tënde çoi në shtypjen e kolegëve që stigmatizohej duke u parë vetëm. Ai thotë se kthimi nga kjo dhe kultura e komunikimit 24/7 më pas nxiti rritjen e ohitorisama.

Një shoqëri ‘super solo ’

Pjesë e ekuacionit është se shoqëria japoneze po kalon një zhvendosje sizmike demografike. Shkalla e lindjeve po bie: vitin e kaluar vetëm 864,000 foshnje kanë lindur – më e ulta që nga fillimi i regjistrimeve në 1899. Numri i familjeve me një person është në rritje, nga 25% në 1995 në mbi 35% në 2015, sipas të dhënave të regjistrimit. Shkalla e martesave në rënie po kontribuon në rritjen e njerëzve që jetojnë vetëm, por po ashtu është edhe fakti që më shumë të moshuar në një nga kombet më të hirtë në botë po bëhen të ve dhe veja. Si rezultat, mes këtyre demografive të reja, si po sillen konsumatorët dhe si bizneset kujdesen për ta po ndryshojnë.

“Fuqia blerëse e dyshekeve tekë nuk mund të injorohet më”, thotë Kazuhisa Arakaëa. Ai është një studiues në Hakuhodo, një nga kompanitë më të mëdha të reklamave në Japoni. Ai shkruan libra në lidhje me ekonominë e asaj që ai e quan “shoqëria super solo” të Japonisë dhe vlerëson se 50% e popullsisë së moshës 15 vjeç ose më shumë do të jetojnë në familje me një person deri në 2040.

Erika Miura, një 22-vjeçare nga Tokio që punon në IT, është një veterane e ohitorisama. Ulur në Bar Hitori, ajo thotë se është e rrallë në mesin e grupit të saj të miqve që dëshiron të bëjë kaq shumë gjëra vetëm.

“Njerëzit ndihen ‘të fikur’ nga ideja, por unë shkoj të bëj ski vetëm,” thotë ajo.

Ajo gjithashtu shkon në kinema dhe karaoke vetëm, sepse kjo i jep asaj më shumë liri dhe thotë se ka shumë shërbime solo në Tokio. Ndërkohë Go Yamaguchi, një klient në 1Karla, thotë se kur bën karaoke me miqtë e tij duhet të presë radhën e tij.

“Do të isha në siklet nëse nuk mund të këndoj mirë”, shton ai. “Unë mund të këndoj gjithçka që dua kur jam vetëm.”

Ohitorisama gjithashtu ofron mundësi për ata që janë pjesë e një njësie familjare “tradicionale”, thonë ekspertët.

Një studim në vitin 2018 zbuloi se deri në një në tre të martuar bëjnë aktivitete solo si herë pas here të udhëtojnë vetëm. Matsushita, i cili është i martuar me fëmijë, pajtohet, duke thënë: “Ndonjëherë më pëlqen të bëj cdo gjë vetëm”.

Kur bëhet fjalë për të moshuar vetëm, Matsushita thotë se ky grup, veçanërisht grate, kanë “rezistencë psikologjike” për t’u parë vetëm.

Bota po ndryshon

Eshtë e panevojshme të thuhet, nuk është vetëm Japonia që po pëson llojin e ndryshimeve shoqërore që kanë kontribuar në ohitorisama. Ndërsa ritmet e lindjeve bien, moshat e martesës rriten dhe popullsia plaket, shumë kombe po shohin një rritje në ato që bëjnë jetë të vetme. Euromonitor International, një

kompani e pavarur për hulumtimin e tregut në Londër, botoi ​​një studim vitin e kaluar që vlerëson një rritje rekord 128% në familjet me një person në të gjithë botën midis 2000 dhe 2030.

“Një shoqëri ‘super solo’, e karakterizuar nga të rinj që nuk martohen kurrë dhe të moshuar që bëhen beqarë përsëri pasi janë të ve, do të jetë e ardhmja e të gjitha vendeve, jo vetëm e Japonisë”, thotë Matsushika.

Sigurisht, në kombet ku bërja e gjërave vetë si ngrënia, pirja dhe cdo gjë tjetër, ka më pak vëmendje por në Japoni, evolucioni i tij relativisht i shpejtë është bërë një temë e nxehtë.

Matsushika thotë se beson se shumica e kolegëve japonezë janë natyrshëm të pavarur.

“Do të ishte e gabuar të supozohet se ekzistojnë dy lloje njerëzish: ata që ndihen mirë duke mbetur vetëm dhe ata që nuk e bëjnë”, thotë ai.

“Një shumicë e njerëzve japonezë në thelb u pëlqen të veprojnë në mënyrë të pavarur.”

Ai zbuloi se 50% e atyre që morën pjesë në koncerte ose festivale muzikore e bënë këtë vetë, duke u lidhur me njerëz të rinj atje përmes një interesi të përbashkët.

Ndoshta Japonezët e kanë ndjerë se do të vijë kjo kohë.

Burimi: BBC