Lidhu me ne

Mix

Infeksionet seksualisht të transmetueshme, cilat janë dhe çfarë shkaktojnë?

Nga gjinekologia Donika Beba: 

IST janë infeksione që transmetohen nga një person tek një tjetër nëpërmjet seksit të pambrojtur  ose kontaktit gjenital me partner të infektuar.

Klamidia është një infeksion bakterial që mund të trajtohet dhe shkaktohet nga bakteri chlamidia trachomatis. Ky bakter sulmon qelizat e mukozës së kapakut të syrit, sipërfaqen e uretrës, pjesën e brendshme të qafës së mitrës, endometrin dhe tubat falopiane. Vende të tjera ku vendoset klamidia janë mukozat e rektumit dhe faringut. Infeksioni nga klamidia akuzohet si shkaktar i infertilitetit.

HIV është virusi i imunodificencës njerëzore, është një virus që sulmon sistemin imunitar, duke çuar në Sindromën e Imunodificencës së Fituar ose AIDS. Është një virus që transmetohet nëpërmjet seksit anal, vaginal dhe rrallë nga seksi oral. Shumica dërrmuese e të infektuarve me HIV  kalojnë në AIDS, çka mund të jetë fatale.

Gonorrea është  infeksion bakterial që shkaktohet nga Neisseria gonorrhea. Bakteri infekton uretrën e burrave dhe grave, sikurse edhe një sërë gjendrash gjenitale, të tilla si gjendrën e Tajsonit tek burrat  dhe gjendrën e Bartolinit tek gratë, kanalin cervikal uterin, tubat, rektumin, konjuktivën e syrit, gojën dhe faringun. Gonorrea transmetohet zakonisht përmes seksit nga goja, vagina dhe anusi, por ky infeksion mund të transmetohet edhe nëse nuk ka shkëmbim të lëngjeve trupore. Gonorrea mund të kalojë edhe nga nëna tek fëmija gjatë momentit të lindjes, kur fëmija kalon nëpër kanalin e lindjes.

Virusi i papilomës njerëzore është një virus që prek lëkurën në pjesën gjenitale, sikurse edhe qafën e mitrës. Në vartësi të llojit të VPNJ simptomat mund të jenë në formën e lythave ose ndryshime të pazakonta të qelizave Lythat genitale mund të trajtohen. Ekzistojnë shumë tipa të VPNJ gjenital.

Vetëm disa tipa të VPNJ lidhen me kancerin e cerviksit. Ato quhen tipa me “risk të lartë”. Tipat që shkaktojnë lytha zakonisht nuk janë onkogene. Një person mund të preket njëkohësisht nga disa lloje VPNJ, e megjithatë shumica e grave që preken nga këto lloj virusesh nuk shkojnë deri në kancer të qafës së mitrës.

Kanceri cervikal zakonisht përveç prezencës së infeksionit të tipave të VPNJ me risk të lartë, domosdoshmërisht kërkon edhe faktorë predispozues për t’u zhvilluar. Ky lloj kanceri mund të parandalohet nëse gruaja ndiqet rregullisht me Pap Teste në intervale të rregullta, si dhe me ekzaminime të tjera plotësuese për të depistuar në kohë çdo ndryshim jonormal të qelizave, ato mund të mbahen në vrojtim ose të trajtohen para se të zhvillohet kanceri i qafës së mitrës.

Herpes Genital (HSV) ose virusi i herpesit simpleks është një gjendje e lëkurës që manifestohet me shfaqjen e fluskave në sipërfaqet e kontaminuara (në gojë zakonisht nga herpes simplex I tipit 1, HSV 1). Po kështu mund të shfaqet në zonën gjenitale që njihen si herpes genital (që shkaktohen nga herpes simplex tip 2 ,HSV2. Ky infeksion mund të jetojë në trupin e njeriut si infeksion latent, zakonisht pa simptoma ose me simptoma periodike. Herpesi shkaktohet nga kontakti direkt lëkurë me lëkurë  ose nëse zona infektuese bie në kontakt me mukozat, kryesisht të gojës dhe gjenitaleve.

Sifilizi është një infeksion që shkaktohet nga bakteri Treponema  pallidum. Sifilizi ka tre faza të ndara.

Faza e parë e quajtur edhe sifilizi primar karakterizohet nga shankeri ose ulcera që shkaktohen 10 deri  90 ditë pas kontaktit me bakterin. Plaga e shkaktuar nga infeksioni mund të zgjasë deri në 5 javë. Sifilizi transmetohet gjatë seksit vaginal, oral dhe anal edhe sikur të mos ketë penetrim seksual.

Faza e dytë zhvillohet nga 17 ditë deri në 6 muaj e gjysmë pas infektimit. Mund të shfaqen në formën e europsionit të lëkurës së duarve, këmbëve që zgjat 2 deri në 6 javë, mund të shfaqen ulcera me ngjyrë gri në të bardhë, që mund të shfaqen në gojë, fyt ose rreth cerviksit, kjo fazë shqoërohet me gjendje të përgjithshme jo të mirë.

Faza e tretë që quhet edhe latente zgjat shumë vite pas infeksionit, mund të shfaqen në formën e tumoreve të vogla në lëkurë, kocka ose organet e brendshme, të shoqëruar me probleme të zemrës dhe të enëve të gjakut, mund të ketë edhe verbim dhe probleme të sistemit nervor qendror.

Vaginitis është një infeksion gjenital që shoqërohet me enjtje, kruaje, djegie dhe shkaktohet nga patogjenë të ndryshëm. Shpesh shkaktohet nga trikomonas vaginalis. Vaginitis është shumë i përhapur në moshën riprodhuese. Shenjat e vaginozës janë: erë e fortë si peshk, veçanërisht pas seksit, rrjedhje vaginale të bardha ose gri, ose rrjedhje në formë shkume të lëngshme. Në disa raste konstatohet prania e infeksionit të shkaktuar nga myku që karakterizohet me sekrecione, si gjizë, dhimbje, kruarje, djegie ose skuqje përreth vaginës.

Trikomoniaza është një infeksion që shoqërohet me shkarkim nga vagina në ngjyrë jeshile, të verdhë ose gri me erë të keqe, kruarje të forta, dhimbje gjatë seksit dhe dhimbje gjatë urinimit.

MË TEPËR

Kryesore2 javë më herët

“Thjesht për kënaqësinë e shqipes”/ Rama njofton botimin e një libri

Kryeministri Edi Rama në podcastin e tij “Flasim” ka bërë me dije se po shkruan në tjetër libër. Rama tha...

Kritike2 javë më herët

Mustafa Nano: Berisha, një burracak që është duke e bërë në brekë nga frika. Një i mbaruar, që mbeti dyerve të SPAK për të mbrojtur fëmijët

Mustafa Nano, për dëshminë e ish-kryeministrit Sali Berisha në SPAK, për 21 Janarin, thotë se për herë të parë ai...

Radar2 javë më herët

Si një aferë korrupsioni mund t’i japë fund luftës në Ukrainë

Volodymyr Zelenskyy / Një aferë prej 100 milionë dollarësh ka tronditur udhëheqjen ukrainase dhe mund ta detyrojë të pranojë kushte...

Kryesore4 javë më herët

Kokalari zbulon mesazhin e ‘koduar’ të LaCivita: Humbjen në 11 maj ia faturon Sali Berishës

Evi Kokalari, aktivistja shqiptaro-amerikane, e cila ishte një prej mbështetësve kryesorë të Sali Berishës në periudhën kur ish-Kryeministri nisi ‘Foltoret’...

Radar4 javë më herët

Mamdani, Obama i ‘ri’ dhe çfarë e frikëson vërtet Trumpin; 3 mesazhet nga vota në Nju Jork

Shkruar nga Massimo Gaggi Fitorja e Mamdanit duhet të trajtohet me kujdes nga Partia Demokratike. Ajo ka rizbuluar aftësitë e...

Radar4 javë më herët

Dyshime për një fluskë triliona-dollarëshe të data center për Inteligjencën Artificiale

Gara për Inteligjencën Artificiale është aktualisht një ndër më përcaktueset për të ardhmen e ekonomive kryesore. Megjithatë inevstimet në të...

Temporal4 javë më herët

Kur Arti Bëhet Urë: Reflektime nga Shkëmbimi Rinor Erasmus+ në Qipro

/ Jona Kaso Në fund të tetorit 2025, ishulli i Qipros u kthye në një pikë takimi për krijimtarinë, emocionindhe...

Radar2 muaj më herët

Si hyri në gjak fisi Kim me fisin Berisha për demokracinë në Shqipëri

nga Indrit Vokshi Juri Kim doli në pension 53 vjeçe. Departamenti i Shtetit e quan largimin e Kim si tranzicion...

Mix2 muaj më herët

Migrena në rritje, pse gjithnjë e më shumë të rinj kanë dhimbje koke?

Pavarësisht a janë dhimbje koke tensioni, të lidhura me stresin, apo migrenë, edhe fëmijët preken prej tyre. Çfarë duhet pasur...

Mix2 muaj më herët

3 shenjat më xheloze të horoskopit

Astrologjia tregon se disa shenja të zodiakut janë më të prirura të përjetojnë xhelozi, për shkak të pasigurisë, krenarisë ose...

Facebook