Lidhu me ne

Mix

Pse fëmijët autikë kanë probleme me shëndetin oral?

Organizata Botërore e Shëndetit vlerëson se një në 160 fëmijë në të gjithë botën ka një çrregullim të spektrit autik. Autizmi është një gjendje e lidhur me zhvillimin e trurit dhe zakonisht vihet re nga koha kur një fëmijë është tre vjeç.

Fëmijët me këtë çrregullim neuro-zhvillimor mund të kenë vështirësi për të mësuar gjuhën dhe bashkëveprojnë me njerëzit.

Të kesh autizëm nuk do të thotë që dhëmbët e një fëmije dhe tiparet e tjera të fytyrës do të jenë të ndryshme. Por këta fëmijë ka të ngjarë të zhvillojnë probleme shëndetësore në gojë për një numër arsyesh siç janë zakonet e pazakonta orale, medikamentet dhe zgjedhjet e dobëta të ushqimit. Sjelljet e vështira gjithashtu mund të kontribuojnë në problemet me gojë. Këto sjellje përfshijnë shtrëngimin e kokës, ngrënien më buzë, heqjen e sythave të dhëmbëve dhe përtypjen e sendeve të dëmshme si gurët. Këta fëmijë gjithashtu preferojnë ushqime të buta të cilat ata priren t’i hedhin në pjesën e prapme të gojës për periudha të gjata kohore.

Ne kemi kryer një studim që shqyrton shëndetin oral të fëmijëve me autizëm. Ne ekzaminuam fëmijë që frekuentojnë shkolla me nevoja të veçanta.

Shumica e fëmijëve kishin zgavra në dhëmbët e tyre të përhershëm. Përqindja e fëmijëve me zgavër ishte më e lartë se mesatarja. Kjo do të thotë që ekziston një ngarkesë e madhe e kariesit të dhëmbëve ose prishjes së dhëmbëve për fëmijët me autizëm. Dhëmbët e kalbur gjetur në dhëmbët e përhershëm dhe parësor në këtë studim ishin të gjithë të patrajtuar, që do të thotë se nevojat e dhëmbëve të fëmijëve nuk po përmbushen.

Në vitin 2017, ne ekzaminuam fëmijë midis moshës shtatë deri në 14 vjeç. Ne i kontrolluam ata për dhëmbë të kalbur, të humbur dhe të mbushur, pezmatim të mishrave të dhëmbëve dhe prani të pllakave, si dhe tërheqje dhe trauma të indeve të buta duke përdorur Formularin e Anketës Shëndetësore  Orale Botërore për fëmijët. Ne gjithashtu kemi kërkuar që prindërit e fëmijëve të plotësojnë një pyetësor.

Kemi gjetur ënjtje të butë të mishrave të dhëmbëve në 43.6% të fëmijëve; prova e praktikave të drejta të higjienës orale është vërejtur në 42.3% dhe bluarje të butë të dhëmbëve në 47% të fëmijëve që kemi ekzaminuar. Përgjigjet nga pyetësori i prindërve treguan se shumica e fëmijëve preferojnë karbohidrate, dhe një kombinim të karbohidrateve dhe proteinave. Më shumë se gjysma (52.9%) e fëmijëve furçuan dhëmbët vetëm një herë në ditë. Kafshimi i buzëve (56.3%) ishte trauma më e përhapur e indeve të buta të vërejtura.

Dhëmbët e kalbur ishin të gjithë të patrajtuar. Nevojat e paplotësuara nuk janë të kufizuara vetëm tek fëmijët me aftësi të kufizuara. Ato mund të jenë si rezultat i faktorëve të tillë si kostot financiare të kujdesit dentar dhe mbulimi i dobët i sigurimeve mjekësore.

Përveç kësaj, ilaçet e konsumuara nga fëmijët me autizëm mund të ndikojnë gjithashtu në shëndetin e mishrave. Pothuajse 45% e fëmijëve dhe adoleshentëve me autizëm përdorin ilaçe, efektet anësore të të cilëve kanë implikime dentare. Efektet anësore përfshijnë gojën e thatë, mishrat e dëmtuar, dhimbjen e dhëmbit, ndryshimet në pështymë, gjakderdhjen e zgjatur dhe shijen e ndryshuar.

Ilaçet gjithashtu mund të shkaktojnë shqetësime në funksionin motor që mund të ndikojnë në praktikat efikase të kujdesit oral. Bluarja e dhëmbëve, që rezulton në rrënimin e strukturës së dhëmbit, gjithashtu është vërejtur shpesh në këta fëmijë.

Nevoja për programe të higjienës orale në shkolla me nevoja të veçanta rekomandohet shumë për të rritur ndërgjegjësimin dhe për të përmirësuar kujdesin oral.

Ndryshimet në praktikat e kujdesit oral përmes kryerjes së programeve të shëndetit oral për të edukuar prindërit dhe kujdestarët e fëmijëve me çrregullim të spektrit autik është gjithashtu e nevojshme. Një program i strukturuar për popullatën e spektrit të autizmit në shkollë dhe në nivel komuniteti do të ndihmonte.

MË TEPËR

Mix2 ditë më herët

Dua Lipa transformohet në bjonde

S’ka më flokë të kuqe. Dua Lipa e ka lënë pas trendin e kohëve të fundit për t’u bërë bjonde....

Radar2 ditë më herët

Rama ulet në gjunjë para shqiptarëve në Athinë

Në një takim prej më shumë se dy orësh, kryeminitri Edi Rama ka mbajtur fjalën e tij të me emigrantët...

Radar2 ditë më herët

Rama në Athinë ne 10 foto! Dhe mesazhet kryesore

Mes flamujve kuq e zi që valëviteshin në sallën “Christmas Theater” në stadiumin ‘Galatsi’ në Athinë, kryeministri Edi Rama nisi...

Aktualitet2 ditë më herët

Fjalimi i plotë kryeministrit Edi Rama në Athinë

Motra dhe vëllezër! Faleminderit! Mirë se ju gjej në shtëpinë tuaj të dytë, në Greqinë fqinje dhe mike! Faleminderit nga...

Mix2 ditë më herët

Zvicra fiton Eurovision 2024, Nemo triumfon në Malmo

Zvicra ka fituar festivalin europian të këngës, Eurovision 2024, i cili u mbajt në Malmo të Suedisë.  Kënëgari Nemo, me...

Kryesore2 ditë më herët

Rama ndjesë publike nga Athina: Në 10 vite kam bërë gabime, por në asnjë rast s’kam shitur interesat e shqiptarëve

Kryeministri Edi Rama, nga Athina tha se në 10 vite mund të ketë bërë shumë gabim, ndërsa kërkoi një ndjesë...

Kryesore2 ditë më herët

“Më vjen keq për të”, Basha: Po të kishte dëgjuar këshillat e mia, Berisha do ishte më mirë

Kreu i PD, Lulzim Basha Kryetari i Partisë Demokratike, Lulzim Basha thotë se ‘i vjen keq’ për liderin historik të...

Mix2 ditë më herët

Për burrat/ 5 prerje flokësh për 1 stinë

Modelet e prerjes së flokëve për meshkuj, tashmë janë kthyer në një busull për trendet e burrave. Për sezonin Pranverë/Verë...

Mix2 ditë më herët

Një sekret bukurie nga Blake Lively dhe Nicole Kidman!

Më të virtytshmit besojnë se e vërteta qëndron në mes dhe, kur bëhet fjalë për vetulla dhe qerpikë në ngjyrë...

Mix2 ditë më herët

10 pyetje për Natalie Portman!

Natalie Portman është ulur në pjesën e pasme të një makine në Paris, e veshur me një xhaketë ngjyrë të...

Facebook