Lidhu me ne

Mix

A janë më të rezikuar nga autizmi fëmijët që lindin para kohe?

A janë më të rrezikuara për autizëm foshnjat e lindura para dhe pas kohës normale të lindjes?

Mund të ketë një rrezik pak të rritur të autizmit për çdo javë që një fëmijë lind para ose pas 40 javësh të shtatzënisë, sipas një studimi të ri.

Studiuesit ende po përpiqen të përcaktojnë shkaqet e autizmit, por besohet se si faktorët gjenetikë ashtu edhe ata mjedisorë luajnë një rol.

Disa studime të mëparshme kanë sugjeruar që të lindurit para ose pas termit të plotë (40 javë) mund të shoqërohet me një rrezik në rritje të autizmit. Por shumë prej atyre studimeve ishin të kufizuara në fushëveprim dhe nuk llogaritnin për gjininë dhe peshën e lindjes.

Në këtë studim, studiuesit analizuan të dhënat për më shumë se 3.5 milion fëmijë të lindur në Suedi, Finlandë dhe Norvegji midis 1995 dhe 2015. Nga ata, 1.44% u diagnostikuan me autizëm dhe 4.7% kishin lindur para kohe (para 37 javëve të shtatzënisë).

Rreziku i përgjithshëm i autizmit ishte i ulët, veçanërisht për vajzat e lindura pas 42 javësh të shtatzënisë, por rreziku u rrit për çdo javë të moshës së shtatzënisë para ose pas 40 javësh.

Nga fëmijët e lindur në term (37 deri 42 javë), 0.83% u diagnostikuan me autizëm. Shkalla e autizmit ishte 1.67% për ata që kanë lindur në 22 deri në 31 javë; 1.08% për ata që kanë lindur në 32 deri në 36 javë; dhe 1.74% për ata që kanë lindur në 43 deri 44 javë.

Këto ndryshime në rrezik ishin të pavarura nga gjinia dhe pesha e lindjes për moshën e shtatzënisë, thanë studiuesit. Dr. Martina Persson, një lektore e vjetër në Institutin Karolinska në Stokholm, Suedi, drejtoi studimin.

Në një njoftim për shtyp, Persson dhe kolegët e saj thanë se studimi ofron informacion të ri në lidhje me lidhjen e mundshme midis rrezikut të autizmit dhe moshës së shtatzënisë në lindje – një faktor që mund të ndryshohet.

Ata gjithashtu thanë se kërkohen kërkime të mëtejshme për të mësuar më shumë rreth këtyre lidhjeve të mundshme dhe nëse ato mund të tregojnë mënyra për të ulur rrezikun e autizmit duke adresuar lindjen e parakohshme.

Gjetjet u botuan më 22 shtator në revistën PLOS Medicine.

MË TEPËR

Kryesore2 javë më herët

“Thjesht për kënaqësinë e shqipes”/ Rama njofton botimin e një libri

Kryeministri Edi Rama në podcastin e tij “Flasim” ka bërë me dije se po shkruan në tjetër libër. Rama tha...

Kritike2 javë më herët

Mustafa Nano: Berisha, një burracak që është duke e bërë në brekë nga frika. Një i mbaruar, që mbeti dyerve të SPAK për të mbrojtur fëmijët

Mustafa Nano, për dëshminë e ish-kryeministrit Sali Berisha në SPAK, për 21 Janarin, thotë se për herë të parë ai...

Radar2 javë më herët

Si një aferë korrupsioni mund t’i japë fund luftës në Ukrainë

Volodymyr Zelenskyy / Një aferë prej 100 milionë dollarësh ka tronditur udhëheqjen ukrainase dhe mund ta detyrojë të pranojë kushte...

Kryesore4 javë më herët

Kokalari zbulon mesazhin e ‘koduar’ të LaCivita: Humbjen në 11 maj ia faturon Sali Berishës

Evi Kokalari, aktivistja shqiptaro-amerikane, e cila ishte një prej mbështetësve kryesorë të Sali Berishës në periudhën kur ish-Kryeministri nisi ‘Foltoret’...

Radar4 javë më herët

Mamdani, Obama i ‘ri’ dhe çfarë e frikëson vërtet Trumpin; 3 mesazhet nga vota në Nju Jork

Shkruar nga Massimo Gaggi Fitorja e Mamdanit duhet të trajtohet me kujdes nga Partia Demokratike. Ajo ka rizbuluar aftësitë e...

Radar4 javë më herët

Dyshime për një fluskë triliona-dollarëshe të data center për Inteligjencën Artificiale

Gara për Inteligjencën Artificiale është aktualisht një ndër më përcaktueset për të ardhmen e ekonomive kryesore. Megjithatë inevstimet në të...

Temporal4 javë më herët

Kur Arti Bëhet Urë: Reflektime nga Shkëmbimi Rinor Erasmus+ në Qipro

/ Jona Kaso Në fund të tetorit 2025, ishulli i Qipros u kthye në një pikë takimi për krijimtarinë, emocionindhe...

Radar2 muaj më herët

Si hyri në gjak fisi Kim me fisin Berisha për demokracinë në Shqipëri

nga Indrit Vokshi Juri Kim doli në pension 53 vjeçe. Departamenti i Shtetit e quan largimin e Kim si tranzicion...

Mix2 muaj më herët

Migrena në rritje, pse gjithnjë e më shumë të rinj kanë dhimbje koke?

Pavarësisht a janë dhimbje koke tensioni, të lidhura me stresin, apo migrenë, edhe fëmijët preken prej tyre. Çfarë duhet pasur...

Mix2 muaj më herët

3 shenjat më xheloze të horoskopit

Astrologjia tregon se disa shenja të zodiakut janë më të prirura të përjetojnë xhelozi, për shkak të pasigurisë, krenarisë ose...

Facebook