Lidhu me ne

Mix

Kilet e tepërta shkaktojnë kancer

Pesha e tepërt është përgjegjëse për pothuajse 4% të kancerave në të gjithë botën dhe kjo përqindje do të rritet në të ardhmen, nëse trendi aktual i mbipeshës vazhdon, sipas një studimi të ri ndërkombëtar.

Studiuesit nga Shoqata Amerikane e Kancerit, Shkolla e Shëndetit Publik të Universitetit të Harvardit dhe Kolegji Imperial në Londër shpjegojnë se që nga vitet 1970, njerëzit mbipeshë dhe të trashë kanë qenë në rritje në shumicën e vendeve dhe në të gjitha grupet e popullsisë. Në të njëjtën kohë, rreth katër milion vdekje çdo vit në të gjithë botën shoqërohen me paund shtesë, ndërsa ndikimi ekonomik i sëmundjeve të ndryshme që lidhen me mbipesha, arrin në dy trilion dollarë në vit. Më shumë se 544,000 kancere në vit (rreth 4% e të gjitha kancereve në të gjithë botën) shoqërohen me peshë të tepërt. Kjo përqindje varion nga më pak se 1% në disa vende të varfra në 8% në disa vende të pasura.

Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, të paktën 40% e të rriturve në Tokë (gati dy miliardë) dhe rreth 20% e fëmijëve të moshës pesë deri në 19 vjeç (gati 350 milion) peshojnë më shumë se normalisht. Pesha e tepërt është lidhur me një rrezik në rritje të paktën 13 kancereve.

Rritja ekonomike lidhet drejtpërdrejt por jo gjithmonë me mbipeshën e popullsisë së një vendi. Për çdo rritje $ 10,000 në të ardhurat mesatare kombëtare, indeksi i masës trupore të të rriturve rritet me 0.4. Sidoqoftë, ka vende, veçanërisht në Azinë Lindore (të tilla si Japonia dhe Koreja e Jugut), ku, pavarësisht prosperitetit të tyre ekonomik, ata kanë nivele të ulëta të mbipeshes, kryesisht sepse ndjekin dietat tradicionale me kalori të ulët. Nga ana tjetër, ka vende me të ardhura më të ulëta (të tilla si Egjipti) ku normat e mbipeshes janë të larta.

Kontrolli i mbipeshes është një përparësi e Organizatës Botërore të Shëndetësisë deri në vitin 2025, e cila duket e pamundur për momentin, pasi qeveritë, bizneset dhe shoqëria civile do të duhet të koordinojnë përpjekjet e tyre. Sfida kryesore është kufizimi i prodhimit dhe reklamimit të ushqimeve dhe pijeve jo të shëndetshme, si dhe inkurajimi dhe lehtësimi i njerëzve për të ushtruar.

Ndër të tjera, sipas autorëve të studimit, legjislacioni përkatës dhe stimuluesit duhet të ndalojnë yndyrnat trans dhe të zvogëlojnë përdorimin dhe konsumin e sheqerit, të rrisin stimujt për konsumimin e frutave dhe perimeve, të zvogëlojnë madhësitë e pjesëve. për të krijuar ambiente sportive më të hapura dhe të mbyllura, për të inkurajuar përdorimin e gjerë të transportit publik, çiklizmit dhe ecjes, etj.

MË TEPËR

Kryesore2 javë më herët

“Thjesht për kënaqësinë e shqipes”/ Rama njofton botimin e një libri

Kryeministri Edi Rama në podcastin e tij “Flasim” ka bërë me dije se po shkruan në tjetër libër. Rama tha...

Kritike2 javë më herët

Mustafa Nano: Berisha, një burracak që është duke e bërë në brekë nga frika. Një i mbaruar, që mbeti dyerve të SPAK për të mbrojtur fëmijët

Mustafa Nano, për dëshminë e ish-kryeministrit Sali Berisha në SPAK, për 21 Janarin, thotë se për herë të parë ai...

Radar2 javë më herët

Si një aferë korrupsioni mund t’i japë fund luftës në Ukrainë

Volodymyr Zelenskyy / Një aferë prej 100 milionë dollarësh ka tronditur udhëheqjen ukrainase dhe mund ta detyrojë të pranojë kushte...

Kryesore4 javë më herët

Kokalari zbulon mesazhin e ‘koduar’ të LaCivita: Humbjen në 11 maj ia faturon Sali Berishës

Evi Kokalari, aktivistja shqiptaro-amerikane, e cila ishte një prej mbështetësve kryesorë të Sali Berishës në periudhën kur ish-Kryeministri nisi ‘Foltoret’...

Radar4 javë më herët

Mamdani, Obama i ‘ri’ dhe çfarë e frikëson vërtet Trumpin; 3 mesazhet nga vota në Nju Jork

Shkruar nga Massimo Gaggi Fitorja e Mamdanit duhet të trajtohet me kujdes nga Partia Demokratike. Ajo ka rizbuluar aftësitë e...

Radar4 javë më herët

Dyshime për një fluskë triliona-dollarëshe të data center për Inteligjencën Artificiale

Gara për Inteligjencën Artificiale është aktualisht një ndër më përcaktueset për të ardhmen e ekonomive kryesore. Megjithatë inevstimet në të...

Temporal4 javë më herët

Kur Arti Bëhet Urë: Reflektime nga Shkëmbimi Rinor Erasmus+ në Qipro

/ Jona Kaso Në fund të tetorit 2025, ishulli i Qipros u kthye në një pikë takimi për krijimtarinë, emocionindhe...

Radar2 muaj më herët

Si hyri në gjak fisi Kim me fisin Berisha për demokracinë në Shqipëri

nga Indrit Vokshi Juri Kim doli në pension 53 vjeçe. Departamenti i Shtetit e quan largimin e Kim si tranzicion...

Mix2 muaj më herët

Migrena në rritje, pse gjithnjë e më shumë të rinj kanë dhimbje koke?

Pavarësisht a janë dhimbje koke tensioni, të lidhura me stresin, apo migrenë, edhe fëmijët preken prej tyre. Çfarë duhet pasur...

Mix2 muaj më herët

3 shenjat më xheloze të horoskopit

Astrologjia tregon se disa shenja të zodiakut janë më të prirura të përjetojnë xhelozi, për shkak të pasigurisë, krenarisë ose...

Facebook