Lidhu me ne

Mix

Historia e panjohur/ Kush e shpiku bakllavanë

bakllavasë

Historia e bakllavasë është shumë-ngjyrëshe. Janë të shumtë ata kombe që këmbëngulin se janë ata që krijuesit e saj. Megjithatë, besohet gjerësisht, se ishin asirianët që rreth shekullit të 8-të që vendosën disa shtresa buke të hollë, me arra të copëtuara mes tyre, shtuan pak mjaltë dhe e futën atë në furrat e tyre primitive me zjarr druri.

Ky version i hershëm i njohur i bakllavasë piqej vetëm në raste të veçanta. Në fakt, bakllavaja historikisht është konsideruar si një ushqim për të pasurit. I tillë konsiderohej të paktën deri në mesin e shekullit të 19-të. Në Turqi, edhe sot mund të dëgjohet një shprehje që përdoret shpesh: “Nuk jam i pasur aq sa të ha bakllava dhe byrek çdo ditë”.Historia e bakllavasë - InfoShqip.com

Më pas mendohet se ishin detarët grekë dhe tregtarët që udhëtonin në lindjen e largët dhe Mesopotami që zbuluan të parët kënaqësinë e bakllavasë. Ajo mahniti shijen e tyre, kësisoj e sollën recetën në Athinë. Kontributi më i madh i grekëve në zhvillimin e kësaj ëmbëlsire është krijimi i një teknike të brumit që bënte të mundur rrokullisjen derisa ai bëhej aq i hollë sa një gjethe, në krahasim me pëlhurën e pjekur dhe me bukë të brumit asirian. Grekët e quanin këtë brimi “filo”.

Emri “Phyllo” u krijua nga grekët, që do të thotë “fletë” në gjuhën greke. Varianti i mirënjohur me disa shtresa brumi shumë të hollë u zhvillua edhe në Pallatin Topkapı të Turisë pas shekullit të 16-të. Prej shekullit të 18-të pati disa përpjekje për të ndryshuar shihjet e saj.

Tradicionalisht ajo shtrohej dhe prihej në sheshe. Ndahej në trekëndësha dhe dha një “prekje franceze” në fund të shekullit të 18-të. Historia e bakllavasë zbulon se ajo erdhi nga Lindja e Largët, por vende të ndryshme ofrojnë variacione të ndryshme dhe mjaft të shijshme.

Shumica e tezave supozojnë se origjina e ëmbëlsirave është në Azinë Qendrore ku gjendje me bollëk sheqeri. Teza të tjera supozojnë se bakllavaja duhet të ketë origjinën në një kulturë ujgure për shkak të përgatitjes në furrë.

Persia ose Azia e Vogël konsiderohet si një tjetër origjinë në Mesjetën e vonë. Në librin e gatimit të Muhamed bin Hasan el-Bagdadit nga 1226, renditet një ëmbëlsirë e quajtur “Lauzinaq”, e cila përbëhet nga një pastë bajame e mbuluar me brumë dhe e mbuluar me shurup, shumë e ngjashme me bakllavanë. 

MË TEPËR

Kryesore2 javë më herët

“Thjesht për kënaqësinë e shqipes”/ Rama njofton botimin e një libri

Kryeministri Edi Rama në podcastin e tij “Flasim” ka bërë me dije se po shkruan në tjetër libër. Rama tha...

Kritike2 javë më herët

Mustafa Nano: Berisha, një burracak që është duke e bërë në brekë nga frika. Një i mbaruar, që mbeti dyerve të SPAK për të mbrojtur fëmijët

Mustafa Nano, për dëshminë e ish-kryeministrit Sali Berisha në SPAK, për 21 Janarin, thotë se për herë të parë ai...

Radar2 javë më herët

Si një aferë korrupsioni mund t’i japë fund luftës në Ukrainë

Volodymyr Zelenskyy / Një aferë prej 100 milionë dollarësh ka tronditur udhëheqjen ukrainase dhe mund ta detyrojë të pranojë kushte...

Kryesore4 javë më herët

Kokalari zbulon mesazhin e ‘koduar’ të LaCivita: Humbjen në 11 maj ia faturon Sali Berishës

Evi Kokalari, aktivistja shqiptaro-amerikane, e cila ishte një prej mbështetësve kryesorë të Sali Berishës në periudhën kur ish-Kryeministri nisi ‘Foltoret’...

Radar4 javë më herët

Mamdani, Obama i ‘ri’ dhe çfarë e frikëson vërtet Trumpin; 3 mesazhet nga vota në Nju Jork

Shkruar nga Massimo Gaggi Fitorja e Mamdanit duhet të trajtohet me kujdes nga Partia Demokratike. Ajo ka rizbuluar aftësitë e...

Radar4 javë më herët

Dyshime për një fluskë triliona-dollarëshe të data center për Inteligjencën Artificiale

Gara për Inteligjencën Artificiale është aktualisht një ndër më përcaktueset për të ardhmen e ekonomive kryesore. Megjithatë inevstimet në të...

Temporal4 javë më herët

Kur Arti Bëhet Urë: Reflektime nga Shkëmbimi Rinor Erasmus+ në Qipro

/ Jona Kaso Në fund të tetorit 2025, ishulli i Qipros u kthye në një pikë takimi për krijimtarinë, emocionindhe...

Radar2 muaj më herët

Si hyri në gjak fisi Kim me fisin Berisha për demokracinë në Shqipëri

nga Indrit Vokshi Juri Kim doli në pension 53 vjeçe. Departamenti i Shtetit e quan largimin e Kim si tranzicion...

Mix2 muaj më herët

Migrena në rritje, pse gjithnjë e më shumë të rinj kanë dhimbje koke?

Pavarësisht a janë dhimbje koke tensioni, të lidhura me stresin, apo migrenë, edhe fëmijët preken prej tyre. Çfarë duhet pasur...

Mix2 muaj më herët

3 shenjat më xheloze të horoskopit

Astrologjia tregon se disa shenja të zodiakut janë më të prirura të përjetojnë xhelozi, për shkak të pasigurisë, krenarisë ose...

Facebook