Lidhu me ne

Mix

Pse dhëmbët e pjekurisë dalin kaq vonë?!

Hyrja e tyre në skenë i jep një pritje të dhimbshme jetës së të rriturve: dhëmbët e pjekurisë, të cilët zakonisht shpojnë mishrat e dhëmbëve midis moshës 16 dhe 25 vjeç, shfaqen shumë më vonë se dhëmbët e tjerë përfundimtarë. Pse?

Para së gjithash për arsye hapësire. Në mënyrë që ky rresht i tretë i dhëmballëve të hyjë në gojë, duhet të prisni që nofullat e poshtme dhe të sipërme të rriten mjaftueshëm: në ato të fëmijëve thjesht nuk ka vend. Me kalimin e moshës, kockat e fytyrës shtrihen dhe krijohet hapësira për daljen e dhëmbëve të pjekurisë, tashmë të pranishëm (“të përfshirë”) në mishrat e dhëmbëve. Megjithatë, shpesh nofullat nuk rriten deri në atë pikë sa të sigurojnë një dalje pa dhimbje, gjë që nuk krijon probleme për dhëmbët e tjerë. Në këto raste, heqja e tyre është e nevojshme.

Paraardhësit tanë parahistorikë duhej të përtypnin mish shumë të fortë, rrënjë, perime të papërpunuara dhe fruta të thata, ushqime të ngurta që stimulonin një rritje të konsiderueshme të nofullës. Përkundrazi, dietat moderne bazohen kryesisht në ushqime të buta që janë të lehta për t’u kafshuar: kjo është arsyeja pse kockat e gojës shpesh nuk zhvillohen në potencialin e tyre të plotë sot.

Një arsye tjetër për shfaqjen e vonshme të molarëve të tretë është dobia e tyre. Njeriu është primat dhe si i tillë ka gjenet për të zhvilluar dhëmbët e pjekurisë, por ai nuk ka aq shumë nevojë për to sot. Në të kaluarën ndodhte më shpesh humbja ose konsumimi i dhëmballëve të tjera duke përtypur ushqim të fortë: dhëmbët e pjekurisë përdoreshin si “këmbë”. Sot është më e vështirë për të zëvendësuar dhëmballët e parë ose të dytë, por te ata që kanë humbur disa, dhëmbët e pjekurisë janë programuar të dalin dhe të kryejnë atë funksion. FCS

/ SCAN

MË TEPËR

Kryesore2 javë më herët

“Thjesht për kënaqësinë e shqipes”/ Rama njofton botimin e një libri

Kryeministri Edi Rama në podcastin e tij “Flasim” ka bërë me dije se po shkruan në tjetër libër. Rama tha...

Kritike2 javë më herët

Mustafa Nano: Berisha, një burracak që është duke e bërë në brekë nga frika. Një i mbaruar, që mbeti dyerve të SPAK për të mbrojtur fëmijët

Mustafa Nano, për dëshminë e ish-kryeministrit Sali Berisha në SPAK, për 21 Janarin, thotë se për herë të parë ai...

Radar2 javë më herët

Si një aferë korrupsioni mund t’i japë fund luftës në Ukrainë

Volodymyr Zelenskyy / Një aferë prej 100 milionë dollarësh ka tronditur udhëheqjen ukrainase dhe mund ta detyrojë të pranojë kushte...

Kryesore4 javë më herët

Kokalari zbulon mesazhin e ‘koduar’ të LaCivita: Humbjen në 11 maj ia faturon Sali Berishës

Evi Kokalari, aktivistja shqiptaro-amerikane, e cila ishte një prej mbështetësve kryesorë të Sali Berishës në periudhën kur ish-Kryeministri nisi ‘Foltoret’...

Radar4 javë më herët

Mamdani, Obama i ‘ri’ dhe çfarë e frikëson vërtet Trumpin; 3 mesazhet nga vota në Nju Jork

Shkruar nga Massimo Gaggi Fitorja e Mamdanit duhet të trajtohet me kujdes nga Partia Demokratike. Ajo ka rizbuluar aftësitë e...

Radar4 javë më herët

Dyshime për një fluskë triliona-dollarëshe të data center për Inteligjencën Artificiale

Gara për Inteligjencën Artificiale është aktualisht një ndër më përcaktueset për të ardhmen e ekonomive kryesore. Megjithatë inevstimet në të...

Temporal4 javë më herët

Kur Arti Bëhet Urë: Reflektime nga Shkëmbimi Rinor Erasmus+ në Qipro

/ Jona Kaso Në fund të tetorit 2025, ishulli i Qipros u kthye në një pikë takimi për krijimtarinë, emocionindhe...

Radar2 muaj më herët

Si hyri në gjak fisi Kim me fisin Berisha për demokracinë në Shqipëri

nga Indrit Vokshi Juri Kim doli në pension 53 vjeçe. Departamenti i Shtetit e quan largimin e Kim si tranzicion...

Mix2 muaj më herët

Migrena në rritje, pse gjithnjë e më shumë të rinj kanë dhimbje koke?

Pavarësisht a janë dhimbje koke tensioni, të lidhura me stresin, apo migrenë, edhe fëmijët preken prej tyre. Çfarë duhet pasur...

Mix2 muaj më herët

3 shenjat më xheloze të horoskopit

Astrologjia tregon se disa shenja të zodiakut janë më të prirura të përjetojnë xhelozi, për shkak të pasigurisë, krenarisë ose...

Facebook