“Mëlçia është organi më i madh i trupit. Ajo kryen shumë funksione dhe shpesh nuk jep shenja paralajmëruese kur ështe e sëmurë deri në stadet e avancuara të sëmundjes”, kështu bën me dije Mjeku Gastro – Hepatolog, Altin Cekodhima. Sipas Dr. Cekodhima një person vuan nga një sëmundje e tillë kur sasia e yndyrnave në mëlçi ka kaluar 5 – 10 % të peshës së saj. Mëlçia e dhjamosur paraqet rrezikshmëri pasi për vite me radhë ajo nuk paraqet asnjë problem apo simptomë. Shkaqet të cilat sjellin dhjamsosje të mëlçisë janë të shumta, duke përmendur konsumimin e tepër të alkoolit, kequshqyerjen, etj,. Ndërsa pacientët më të riskuar për të krijuar dhjamosje të mëlçisë janë ata me moshë të mesme dhe me mbipeshë.

Çfarë do të thotë mëlçi e dhjamosur?

Mëlçia e dhjamosur është grumbullimi i yndyrnave në qelizat e mëlçisë. Gjithashtu ndryshe quhet hepatosteatoza ose steatoheoatitis. Për mëlçinë është normale të përmbaje disa yndyrna, por kur sasia e tyre është më shumë se 5 – 10% e peshës se mëlçisë atëherë mëlçia juaj është e dhjamosur.

Si arrijnë ta kuptojnë njerëzit që kanë mëlçi të dhjamosur duke qenë se shpeshherë nuk ka simptoma?

Mëlçia e dhjamosur shpesh nuk ka simptoma për vite me rradhë ndërsa dëmtimet janë në proces të vazhdueshëm. Njerëzit mësojnë se kanë mëlçi të dhjamosur gjatë ekzaminimeve për probleme të tjera mjekësore. Yndyrnat mund të dëmtojnë mëlçinë tuaj për vite me rrallë ose dekada, pa shkaktuar probleme të dukshme. Kur dëmtimet bëhen të rënda ose serioze shkaktojnë: lodhje, dobësi trupore, rënie në peshë dhe konfuzion. Mëlçia është organi më i madh i trupit. Ajo kryen shumë funksione dhe shpesh nuk jep shenja paralajmëruese kur ështe e sëmurë deri në stadet e avancuara të sëmundjes.

Çfarë ekzaminimesh kryhen për të diagnostikuar dhjamosjen e mëlçisë?

– Mund të diagnostikohet me analiza gjaku dhe gjithashtu me biopsi të mëlçisë.
– Është një nga arsyet më të shpeshta për një rritje të lehtë të niveleve të enzimave të mëlçisë.
– Imazhe speciale të marra prej ekos, skanerit, rezonancës magnetike mund të sugjerojnë për dhjamosje të mëlçisë, por biopsia është e nevojshme për ta konfirmuar atë.
– Biopsia është teknika e marrjes së disa qelizave prej mëlçisë, procedurë e cila kryhet në age të veçantë. Me pas qelizat e marra ekzaminohen me mikroskop nga mjeku specialist.

Doktor meqenëse mëlçia është organi më i madh i trupit, cilat janë disa prej funksioneve të rëndësishme të mëlçisë?

Në funksionet e rëndësishme të mëlçisë përfshihen:

Shpërbërja e ushqimeve

Ruajtja rezervë e vitaminave, hekurit dhe mineraleve të tjera të rëndësishme për trupin

Prodhon proteinat

Prodhon lëngjet biliare për tretjen e ushqimeve

Kryen shpërbërjen e shumë produkteve përfshirë, ilaçet, alkoolin dhe shumë helme.

Cilat janë shkaqet që sjellin dhjamosje të mëlçisë?

Janë një sërë situatash të ndryshme, ilaçe dhe lëndë toksike që shkaktojnë dhjamosje të melçisë. Ngrënia e ushqimeve hiperkalorike shkakton depozitim të yndyrnave në mëlçi. Situata të caktuara siç janë: obeziteti, diabeti dhe trigliceridet e larta shkaktojnë dhjamosje të mëlçisë. Pacientët më të riskuar për të bërë dhjamosje të mëlçisë janë ata me moshë të mesme dhe me mbipeshë.

Disa shkaqe të mëlçisë së dhjamosur janë:

Përdorimi i tepërt i alkoolit
Kequshyerja
Përdorimi i steroideve
Toksiciteti nga acidi Valporik
Obeziteti
Sindroma Cushing
Helmet
Marrja e tetraciklinës në doza të larta
Shtatëzënia
Diabeti
Hiperlipidemia
Humbje e shpejtë në peshë
Megjithatë ndodh që disa njerëz bëjnë dhjamosje të mëlçisë pa patur asnjë nga situatat e sipërpërmendura.

Cili është trajtimi i duhur për t’u përdorur?

Mëlçia e dhjamosur shpeshherë nuk shkakton problem. Në këto raste quhet asimptomatike.
-Humbja në peshë, kufizimi i yndyrave dhe gjimnastika në pacientët mbipeshë prodhon rezultate të paqëndrueshme për një kohë të gjatë, por është mirë të bëhen përpjekje.
-Dhjamosja e mëlçisë e shkaktuar prej toksikimit nga alkooli mund të mos përmirësohet edhe pse ndërpritet përdorimi i tij.
-Kontrolli i mirë i diabetit mund të reduktojë dhjamosjen e mëlçisë.
-Duhet të ulni nivelin e triglicerideve me dietë, me medikemente ose të dyja mënyrat së bashku.
-Ushqehuni në mënyrë të shëndetshme dhe të balancuar.
-Rrisni aktivitetin tuaj fizik.
-Kryeni kontrolle periodike të rregullta tek mjeku specialist i mëlçisë.
-Nuk ka trajtime mjekësore ose kirurgjikale për mëlçinë e dhjamosur ose steatohepatitin jo alkoolik (NASH), por përmirësimi i dietës dhe rritja e aktivitetit fizik mund t’ju ndihmojnë në parandalimin ose kthimin në normë të disa dëmtimeve.

TV, Klan Intervistoi: Vilma Kërçiku