Lidhu me ne

Letersi

” Shpërfillje “- Poezi nga Bilbil Beqiri

Giordano Bruno.I dënuar për herezi nga gjyqi i Inkuizicionit, duke mos pranuar të bënte abjurën, – d.m.th. t’u binte mohit ideve të veta, – më 17 shkurt 1600 ai u shpu në Campo de’ Fiori, në Romë, ku e dogjën për se gjalli në turrën e druve, pakashumë aty ku sot i kanë ngritur monumentin.

Image result for bilbil beqiri shperfillje

KYÇJA E GOJËS nga Aurel Plasari

17 shkurt, portale të shumta – italiane sidomos – përkujtonin vrasjen me djegie të filozofit Giordano Bruno.I dënuar për herezi nga gjyqi i Inkuizicionit, duke mos pranuar të bënte abjurën, – d.m.th. t’u binte mohit ideve të veta, – më 17 shkurt 1600 ai u shpu në Campo de’ Fiori, në Romë, ku e dogjën për se gjalli në turrën e druve, pakashumë aty ku sot i kanë ngritur monumentin.

Duke rilexuar historinë e ndëshkimit të tij më la përshtypje një hollësi që nuk e kisha vënë re: gjatë rrugës për të vendin e ekzekutimit atij ia kishin mbyllur gojën me një vegël tradicionale të torturave mesjetare, që në italishte quhej “mordacchia” dhe në anglishte “scold’s bridle”, “brank’s bridle”.

Kaq frikë kishin nga fjala e tij edhe për ata disa hapa drejt vendit ku do ta digjnin!Në shqipe, fatmirësisht, nuk kemi term për atë vegël, me gjasë as që është përdorur ndonjë e tillë në traditën shqiptare. Nuk është ajo që e quajmë thjesht, si figurë poetike, “shtupë”. Kur themi “T’i vësh shtupën gojës”. Është fjala për një instrument metalik, zakonisht hekuri, si mëgojëza që u vihet kuajve, me ndryshimin kryesor se ka një çengel me grep, që ngulej në gjuhën e viktimës.

Me t’u mbyllur vegla me dry, i dënuari ishte i detyruar të gëlltiste gjakun e vet që i rridhte nga plaga në gjuhë. Etj.Dhe i kanë rënë shkurt kur na e kanë përshkruar thjesht si një “frat domenikan” me mendime heretike. Giordano Bruno ishte njëri ndër filozofët më të rëndësishëm të kohës, i njohur jo vetëm në Itali, por edhe në Francë, në Angli e gjetiu.

Ja vetëm lista që jepet sot e veprave filozofike të 51-vjeçarit:• De umbris idearum (The Shadows of Ideas, Paris, 1582);• Cantus Circaeus (The Incantation of Circe, 1582); • De compendiosa architectura et complento artis Lulli (A Compendium of Architecture and Lulli’s Art, 1582); • Candelaio (The Torchbearer or The Candle Bearer, 1582);• Ars reminiscendi (The Art of Memory, 1583);• Explicatio triginta sigillorum (Explanation of Thirty Seals, 1583);;• Sigillus sigillorum (The Seal of Seals, 1583);• La cena de le ceneri (The Ash Wednesday Supper, 1584);• De la causa, principio, et uno (Concerning Cause, Principle, and Unity, 1584);• De l’infinito universo et mondi (On the Infinite Universe and Worlds, 1584);• Spaccio de la bestia trionfante (The Expulsion of the Triumphant Beast, London, 1584);• Cabala del cavallo Pegaseo (Cabal of the Horse Pegasus, 1585);• De gli eroici furori (The Heroic Frenzies, 1585); • Figuratio Aristotelici Physici auditus (Figures From Aristotle’s Physics, 1585);• Dialogi duo de Fabricii Mordentis Salernitani (Two Dialogues of Fabricii Mordentis Salernitani, 1586);• Idiota triumphans (The Triumphant Idiot, 1586);• De somni interpretatione (Dream Interpretation, 1586); • Animadversiones circa lampadem lullianam (Amendments regarding Lull’s Lantern, 1586); • Lampas triginta statuarum (The Lantern of Thirty Statues, 1586);• Centum et viginti articuli de natura et mundo adversus peripateticos (One Hundred and Twenty Articles on Nature and the World Against the Peripatetics, 1586); • De Lampade combinatoria Lulliana (The Lamp of Combinations according to Lull, 1587); • De progressu et lampade venatoria logicorum (Progress and the Hunter’s Lamp of Logical Methods, 1587);;• Oratio valedictoria (Valedictory Oration, 1588); • Camoeracensis Acrotismus (The Pleasure of Dispute, 1588); • De specierum scrutinio (1588);• Articuli centum et sexaginta adversus huius tempestatis mathematicos atque Philosophos (One Hundred and Sixty Theses Against Mathematicians and Philosophers, 1588);• Oratio consolatoria (Consolation Oration, 1589); • De vinculis in genere (Of Bonds in General, 1591); • De triplici minimo et mensura (On the Threefold Minimum and Measure, 1591); • De monade numero et figura (On the Monad, Number, and Figure, Frankfurt, 1591); • De innumerabilibus, immenso, et infigurabili (Of Innumerable Things, Vastness and the Unrepresentable, 1591);• De imaginum, signorum et idearum compositione (On the Composition of Images, Signs and Ideas, 1591);• Summa terminorum metaphysicorum (Handbook of Metaphysical Terms, 1595); • Artificium perorandi (The Art of Communicating, 1612).fb a.p.

May be a black-and-white image of 1 person and text that says "GIORDANO BRUNO"
No photo description available.

MË TEPËR

Radar12 orë më herët

Ajri në Tiranë është më shumë helm se oksigjen, duhet të jesh i zhytur në krim që të mos marrësh masa

Nga Ervin Goci Sot, ajri dukshem ne Tirane eshte me shume helm se oksigjen. Sot do duhej qe te mblidheshin...

Kryesore20 orë më herët

Uria në Gaza, një krim lufte

Komisioneri i Lartë i OKB-së për të Drejtat e Njeriut, Volker Türk, thotë në një intervistë për BBC se Izraeli mban përgjegjësi...

Mix20 orë më herët

Eskortat e huaja “pushtojnë” Tiranën, Lekatari denoncon rastin në pallatin e saj

Në një kohë kur në Tiranë po diskutohet shumë lidhur me kthimin e kryeqytetit në një “parajsë” të eskortave të...

Letersi1 ditë më herët

‘Marshi i UÇK’-së, interpretim rrëqethës nga Arif Vladi

“Marshi i UÇK” -së është një ndër këngët më të njohura dhe më të dashura të cilën e ka sjell...

Letersi1 ditë më herët

Poezi për atdheun “Mëmëdhe quhet toka, ku më ka rënë koka…”

Poezi nga Andon Zako Qajupi Mëmëdhe quhetë tokaku më ka rënurë koka,ku kam dashur mëm’e atë,ku më njeh dhe gur’...

Mix1 ditë më herët

Cilësia e lëkurës nis nga ushqimi, kjo është dieta kundër plakjes

Pavarësisht cilësisë së një kremi, ndërhyrjeve apo përparimit të teknologjisë për të përmirësuar pamjen e jashtme, ajo çfarë do të...

Mix1 ditë më herët

Pasuria marramendëse e Selena Gomez, nuk do ta besoni sa fiton për një postim në Instagram

Selena Gomez është një ndër këngëtaret më të pasura të momentit. Me një vlerë neto të raportuar prej 800 milionë...

Kioske1 ditë më herët

Kartolinat e paguara nga Tirana

Nga Andi Bushati Sjellja në shqip e një artikulli të përkthyer të revistës lifestyle italiane Vanity Fair, shkaktoi një polemikë të...

Radar2 ditë më herët

“Noc Rroku” strategjik per qytetaret

Klodian Tomorri Qeveria shpalli sot fazen e dyte te tenderin per ndertimin e ujesjellesit Draleos Drimadhes, i cili do te...

Mix2 ditë më herët

Publikohet traileri i pjesës së katërt të “Bad Boys Ride or Die”

Will Smith dhe Martin Lawrence kthehen në rrënjët e tyre në pamjen e parë për pjesën e katërt të ekskluzivitetit ...

Facebook